MUHTEMEL ARIZALAR VE NEDENLERİ
1) Motor her iki yakıtla da çalışmıyorsa (Motor ne gaz ne de benzinde çalışmıyorsa)
* Elektrik devresindeki sigortayı, voltajın 12 Volt olup olmadığını ve topraklama kablo bağlantılarını kontrol ediniz.Güç 12 V olmalı ve bağlantısı tam olmalı
* Aracın içindeki gaz-benzin geçişini sağlayan düğmedeki tüm ışıklar tamamen sönmüş ise ve de devredeki sigorta (akü ve bobine bağlı olan) atmamış ise gaz-benzin geçişini sağlayan düğme işlevini yitirmiş olabilir. Bu durumda benzin kesicideki vida bulunduğu konumdan aksi istikamet doğru sonuna kadar kapatılarak, sanki araca hiç gaz bağlanmamış gibi yola devam edilebilinir.
* Gaz ve benzin kesicilerinin çalışıp-çalışmadığını kontrol ediniz. Benzin valfi çalışmıyor ise sigorta kontrol edilir
2) Motor tam güçle çalışmıyor ise (Motor gaz (LPG) ile çalışır ama tam gücüne ulaşamaz)
* Regülatör (buharlaştırıcı) sıcak su hortumları giriş ve çıkışlarını motorun termostatını ve devrede hava olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir.
* Hava-gaz karışımını kontrol ediniz, gerekirse hava girişini kısınız.
* Miksere bağlantılı LPG hortumlarının ezik ya da hasarlı olup olmadığını kontrol ediniz.
* Miksere gelen gaz çok fazla veya az olabilir. Mikserden önceki ayar vidası kısılıp-açılarak gaz giriş miktarı ayarlanır.
*Yukarıdaki (e) kontrollerini yapınız.
3) Motor gaz (lpg) ile çalışır fakat yüksek gaz tüketimi var ise
* Hava filitresi kontrol edilir.Gerekiyorsa temizlenir veya değiştirilir.
* Rölanti ayarlar çok fazla ise kontrol edip, düzenleyiniz.
* Ateşleme avansını kontrol ediniz. LPG avansı benzine göre biraz daha yüksek olması gerekir.
* Karbüratörden geçirme işlemi minumum ve maksimumda kontrol edin
* Aracınız hava filitresinin 3000 km ‘de bir temizlenmesinin ,en geç 10.000 km ‘de bir de değiştirilmesinin gerekliliği unutulmamalıdır.
4) Lpg ile çalışma normal benzinle çalışmıyorsa (Motor LPG de çalışıyor benzinde çalışmıyor ise)
* Gaz kesicinin kapalı, benzin kesicinin açık olduğunu kontrol ediniz.
* Elektrik bağlantılarını ve kabloları kontrol ediniz.
* Herhangi bir pisliğin benzin valfini engelleyip engellemediğini kontrol et.Araç LPG ile çalışmış ise benzin valfinin pislikte tıkanmadığı kontrol edilir
Benzin valfini tıkayan pisliği kontrol ediniz.
* Benzin pompasının çalışıp çalışmadığı kontrol edilir,karbüratörü,memeleri ve şamandra devresini kontrol edin .Benzin pompasının düzenli çalışmasını sağlayınız.
* Karbüratörü, memeleri ve şamandıra devresini kontrol ediniz.
5) Benzinle çalışıyor lpg ile çalışmıyor ise( Motor benzinde çalışıyor LPG de çalışmıyorsa )
* Multivalf çıkışındaki vananın açık olup olmadığını kontrol et.
* Yüksek basınç (OTOGAZ TANKI) INDAN beyne ve düşük basınçlı (LPG beyninden miksere) hortumların ezilmediğini kontrol edin . LPG hortum ve bağlantılarında ezilme ve tıkanma olup olmadığını kontrol et. LPG borularında bir ezilme, tıkanma olup olmadığını kontrol ediniz.
* Benzin valfinin kapalı ,gaz valfinin de açık olduğunu kontrol edin.Kontak anahtarı “LPG”pozisyonunda çalıştırıldığında gaz basınç düşürücü beyinden çıkmalıdır.
* Arabanın kontağını açarak karbüratör üzerindeki miksere gaz gelip gelmediğini kontrol ediniz.
* Gaz valfindeki pislik durumunu kontrol ediniz.
* Solenoid valf çalışmıyor ise elektrik bağlantıları kontrol edilir.Araç LPG ile önceden çalışmış ise gaz valfinde pislik tıkaması olup olmadığı kontrol edilir.
6) Rölanti düzensiz durumda ise (Motor gazda çalışırken rölanti düzensiz ise (Araç gaz ile düzensiz çalışıyorsa))
* Gaz kesici içindeki kağıt filtresinin kirli olup olmadığını kontrol ediniz. Filtre kirli ise en kısa sürede değiştirilmelidir.
* Karbüratör hava ayarını yeniden yap. Bu ayarı yaparken benzinle çalışmayı etkilemeyecek şekilde olmasına dikkat et.
* Benzindeki rölanti, gazın rölantisinden daha düşüktür. Bu sebeple araçtaki rölanti ayarı gaza göre yapılmalıdır.
* LPG borularının ezik olup olmadığını kontrol ediniz.
* LPG regülatörü üzerindeki vida ile rölanti ayarını yap.
* Karbüratör kelebek valf vidasını kontrol edin
* Yukarıdaki (c) deki kontrolleri yapın .
7) Araba çalışırken tekliyor ve boşa alındığında tekliyorsa;
* Mikser herhangi bir sebepten bir yerden hava alıyor demektir. Bu durumda en yakın servisimize başvurunuz.
8) Motor rölantide çalışıyor fakat gaz yemiyorsa (Motor gaz ile çalışır ,fakat iyi hızlanma olmaz ise )
* Basınç düşürücü ile karıştırıcı bağlantısı gaz hortumunun ezilme-kırılma olup olmadığı kontrol edilir.
* Karbürasyon ve karıştırıcı parçanın uygun olup olmadığı kontrol edilir.
* Regülatörden miksere giden LPG hortumlarının hasarlı veya ezik olup olmadığını kontrol et.Yüksek basınçlı LPG hortumunun ezilmediğine dikkat edin.
* Hava gaz karışımını kontrol et.
9) LPG ve benzin sisteminde kullanılan hortumların 1 yıl veya 10.000 km ‘de bir değişmesi gerektiğini
10) Basınç düşürücü beynin (gaz beyni) alt kısmındaki yağ temizleme tapalarının 5000 km de bir açılıp ,LPG’den kaynaklanabilecek tortu vs’nin temizlenerek beyin içinde birikmesi engellenmelidir.
11) Motorun buji kabloları ve bujilerinin 10.000 km ‘de bir kontrol edilip lüzumu halinde değiştirilmesi gerektiğini unutmayınız.
12) Araç her iki yakıtlada çalışmıyorsa sigorta ve elektrik sistemini kontrol et,valfler üzerindeki fişlerden çıkan olup olmadığı kontrol edilir
13) Benzin ile çalışmıyor ise depoda benzin olup olmadığını ,benzin valfi fişlerini,gaz-benzin geçiş anahtarı konumunu kotrol et
14) LPG ile çalışmıyorsa tanktaki LPG miktarını kontrol et,valfler üzerindeki fişlere bak,gaz-benzin geçiş anahtar konumunu kontrol et
15) Motor çalışırken patlama yaparak egzozdan duman çıkıyorsa LPG ile benzin karışıyor demektir.Bu durumda gaz-benzin geçiş anahtarı orta konuma alınır ve motor stop edene kadar çalıştırılır.Yeniden pozisyon seçilip araç tekrar çalıştırılır.Çalışma düzelmemiş ise solenoid valfler kontrol edilir.
16) LPG ile çalışmada motora ani gaz verildiğinde patlama oluyorsa ateşleme sistemini kontrol et (buji,kablo,platin,distribütör kapağı vs)
17) Gaz pozisyonunda çalışırken araç gaz yemiyorsa cihazın gaz valfindeki gaz filitresini temizle
1 Ağustos 2010 Pazar
Otogaz,Lpg,Otogaz Arızaları,Otogaz Problemleri,Lpg Arızaları,Lpg Problemleri
LPG’ Lİ ARAÇLARDAKİ PROBLEMLER VE ÇÖZÜMLERİ
Önemli Not:
LPG kontrolüne geçmeden önce araç benzinde çalışırken herhangi bir problem var mı bakılmalıdır.Şayet benzinde problem yoksa LPG ile alakalı problem çözülmeye çalışılmalıdır.Benzinde problem varken LPG’deki problemi çözmenin imkanı yoktur.Genellikle benzindeki problem çözüldüğünde OTOGAZ ‘daki problemlerin de % 99 ’ u ortadan otomatikman kalkmaktadır. Araçta mevcut olup da benzin sisteminde tam olarak kendini hissettirmeyen problemler,LPG kullanırken çok net olarak görülebilmektedir.
ARAÇ LPG ’DE ÇOK YAKIYORSA
Aracın benzini yakışı kontrol edilir.Benzinde çok yakıyorsa,problem
benzin sistemindedir.Boşuna OTOGAZ sisteminde problem aranmamalıdır. Benzinde problem halledildiğinde, büyük bir ihtimalle LPG ’deki problem de otomatikman ortadan kalkacaktır.Benzin sisteminde tüm problemler halledildikten sonra LPG kontrolüne geçilmelidir.Unutulmamalıdır ki ;benzinde problem varken LPG ’ deki problemi çözmek mantıken doğru değildir.
* Aracın benzinde gaz analiz değerleri iyi değilse problem benzin sistemindedir.Dolayısı ile bu problem ortadan kaldırılınca LPG ’deki problemlerin çoğunun da ortadan kalktığı görülecektir.
* LPG takılı olan araç yağ yakıyor ve su eksiltiyorsa aracın motorunda problem var demektir.(Eksoz dumanının siyah oluşu aracın yağ yaktığının yani motorda problem olduğunun göstergesidir.Dolayısıyla sadece LPG ’yi değil benzini de çok yakar.
* Araca LPG takılmadan önce triger kayışı değişmişse,triger kayışı sente atlamış olabilir.Triger kayışının sente aralığının fazla olması ,aracın hem benzini hem de LPG ’ yi çok yakmasına sebep olur.
* Sübapların fazla sıkılmış veya çok gevşek oluşu,aracın benzini ve LPG ‘yi çok yakmasına sebep olabilir.
* Araç rektifiyeden çıkmışsa motor üst kapağı fazla taşlanmış olabilir. Fazla taşlanmışsa motorun yanma odası hacmi daralır ve hararet yapar.Hararet yapan ve motoru zarar gören araç hem benzini hem LPG ’yi çok yakar.
* Buji ve buji kabloları eski veya kalitesiz ise araçta tam ateşleme yapılamadığı için eksozdan yanmamış gaz çıkabilir.Bu da hem benzinde hem de LPG ’ de aracın çok yakmasına sebep olabilir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta LPG sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Aracın platin ve ateşlemesinde problem varsa hem benzin hem de LPG tam yanmaz.Bu durum her aracın her iki yakıtı da çok yakmasına yol açar.
* Karbüratöre giren hava miktarı gereğinden fazla ise,araç hem benzin hem de LPG ’de fazla yakmasına ve araçta fazla hava girişinden dolayı patlatmalara sebep olabilir.
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu giriş sıcaklığı çok düşük (genelde bu durum kalorifer suyunun yanlış yerden alınmasıyla görülür) veya OTOGAZ beynine gelen su gelişinde problem varsa OTOGAZ beyni gazı tam buharlaştıramaz.Bu da aracın LPG’ yi çok yakmasına sebep olur
* Ayrıca araçta km teli arızalı ise, hem LPG hem de benzinin çok yakıldığı zannedilebilir.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG ’ de rölantide durmaz.Ve aracın LPG ’yi çok yanmasına sebep olabilir
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için söz konusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve LPG ’yi çok yakmaya sebep vermektedir.
* LPG ile havayı karıştıran mikserin hava alması LPG ’ nin çok yakılmasına ve aracın stop etmesine sebep olabilir.
* LPG beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı LPG ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çok yakmaya sebep olabilir.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.LPG kaçağı olan bölgede çoğunlukla buzlanma olur.Şayet LPG kaçağı çok küçük ise buzlanma görülmeyebilir.
* OTOGAZ beynindeki hava ayar vanası (rölanti saplaması )çok açılmış ise araç LPG ’ yi çok yakar.Şayet OTOGAZ beynindeki hava ayar metali (genelde prinç ve birçok beyinde mevcut) açıldığında veya kısıldığında aracın rölantisinde değişme olmuyorsa araç bir yerlerden hava alıyordur demektir.Bu hava alma problemi de genelde karbüratörlü araçlarda karbüratör alt takozundaki problemden veya Westenhouse daki kaçaktan ,enjeksiyonlu araçlarda ise otomatik hava ayarını sağlayan debimetre den kaynaklanır.
* Araç herhangi bir sebepten hararet yapmışsa OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor ve LPG ’yi tam buharlaştırmıyor olabilir.Bu da LPG ’nin bir kısmının yanmadan eksozdan atılmasına sebep olur.Bu da araçta LPG tüketimini arttırır.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir.Bu durum aracın rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG ’ nin çok yakılması problemi ortaya çıkabilir.
* Hava filtresinin temizliğine ve zamanında değişimine uyulmazsa; motor gerek benzin ve gerekse gaz pozisyonunda sağlıklı çalışmayacak, gereğinden fazla yakıt harcayacaktır
ARAÇ GEÇ ÇALIŞIYORSA
* Platinde problem olabilir veya sübap ayarı yi değilse bu durum aracın geç çalışmasına sebep olabilir.
* Ditribütörün soğutması arızalı ise araç hem LPG hem de benzinde geç çalışabilir.
* Buji veya buji kabloları eski veya kalitesiz ise araç hem LPG hem de benzinde geç çalışır .(Ateşleme bujileri ömrünü tamamlamış olabilir.)
* Aracın avans ayarı iyi yapılmamış olabilir.Bu da aracın hem LPG hem de benzinde geç çalışmasına sebep olabilir.
* LPG beyninin hava ayarı veya gaz ayarı iyi yapılmamış olabilir
LPG ’DE RÖLANTİ PROBLEMİ VARSA;
Araç benzinde çalırken rölantide problem var mı bakılır.Şayet problem yoksa LPG’deki rölanti problemi için aşağıdaki seçenekler incelenir. Araç benzinde çalışırken rölanti normal mi bakılmalıdır ( 10 D/D)
* Araçta vakumlu OTOGAZ beyni kullanılıyorsa, araçtaki vakum emişinde problem olabilir.Bu da aracın LPG ’deki rölantisini bozabilir.Araçtaki vakum emişi ile ilgili kısımlar kontrol edilmelidir.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir
(kelebek millerinin bulunduğu yerden hava alıyorsa).Bu durum aracın hem LPG ’de hem de benzinde rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG ’ nin çok yakılması problemi ortaya çıkabilir.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG ’de rölanti tutmaz.Ve aracın LPG ’yi çok yanmasına sebep olabilir
* Buji ve buji kablolarının eski veya kalitesiz oluşu LPG ve benzin rölantisini bozabilir.
* Karbüratör alt takozu hava alıyorsa hem benzinde hem de LPG ’de rölanti bozulabilir.(Genelde rölanti yükselir.)
* OTOGAZ beyninin içinde bulunan diyaframın (tamir takımı) ömrü bitmiş olabilir. Bu sebepten diyaframda sertleşme görülür ve LPG rölanti ayarı genelde yapılamaz. ( OTOGAZ beyinlerinin diyaframlarının kullanım ömrü yaklaşık 50.000 km’dir)
* LPG beynindeki rölanti saplamasından ayar çok iyi yapılmalıdır ( prinç olan).Bunun içindir ki BU İŞTEN ANLAYAN USTA birinin yapması gerekmektedir.Aksi takdirde LPG rölantisinden verim alınamaz.
* Araçtaki Westenhouse problemli ise hem benzin hem de LPG rölantisi yapılamayabilir.
* OTOGAZ beynindeki gaz tarafının diyaframı patlak olabilir.Bu patlaklık genelde OTOGAZ istasyonlarındaki pompaların bir kısmının aşırı basınçlı olmasından kaynaklanmaktadır).OTOGAZ beyni LPG YETKİLİ SERVİSİ tarafından açılarak kontrol ettirilmelidir.Diyaframdaki patlaklık neticesinde LPG rölantisi tutmayabilir.
* Aracın yüksek voltaj gönderen distribütörünün diyaframında problem varsa hem benzin hem de LPG ’de rölanti problemi görülebilir.
* Araca ait avans ayarının bozuk olması hem benzin hem de LPG ’ nin rölantisinin yapılamamasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyninin içindeki yağ ayda 1 kez boşaltılmalıdır.Beyindeki biriken fazla miktardaki yağ LPG rölantisinin bozulmasına sebep olabilir.
* Bazı araç motorlarında hava çıkış yeri mevcuttur.Bu hava çıkışının tıkalı olması hem benzin hem de LPG ’de rölantinin bozulmasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyninin bobinine düşük volt elektrik gidiyor olması LPG ’ de rölantinin bozulmasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyinlerin elektronik olanlarında bobin yayı işlevini yitirmiş olabilir.
LPG ‘Lİ ARAÇ KOKU YAPIYORSA
* OTOGAZ istasyonlarından alınan gazın (BUTAN-PROPAN) kalitesiz oluşu kokuya sebep olabilir.Araçta koku hissedildiği an LPG alınan istasyonun ilk olarak değiştirilmesi önerilmektedir.
* OTOGAZ beyninin içindeki diyaframın (tamir takımı ) kullanım ömrü bitmiş olabilir(Diyaframların kullanım ömrü 50.000 civarındadır.)
Diyaframların kullanım ömrü bitmiş ise sertleşme görülür ve gaz ayarı iyi yapılamaz .Bu durumda da LPG araç tarafından tam yakılamaz.Bu durum da araçta kokuya sebep olabilir.Bu durumda tamir takımının (yani diyaframın )değiştirilmesi LPG ’deki koku problemini ortadan kaldıracaktır.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.Yetkili bir OTOGAZ ustasına vakit geçirmeden LPG kaçak kontrolü yaptırılmalıdır.
* Aracınızın eksozundaki patlaklık veya delik olması araçta LPG kokusunun algılanmasına sebep olabilir.
* Araç hararet yapmışsa,OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor olabilir ve LPG ’ yi tam buharlaştıramıyor olabilir.Bu durum kokuya sebep olabilir.
* Aracın radyatöründe delik var veya radyatör tıkalı ise OTOGAZ beynine gelen sıcak suyun yeteri miktarda gelmemesine ve dolayısıyla da araçta kokuya sebep olabilir.
* Manifold contasındaki su girişi ateşleme odasına su kaçırıyorsa araç su eksiltir ve hararet yapar.Araçtaki su eksiltmesi LPG ’ nin tam yanmamasına ve buna bağlı olarak da kokuya sebep olabilir.
ARAÇ LPG’DE KESİKLİK YAPIYORSA
* Elektronik OTOGAZ beyinlerinde elektronik bobinin içindeki bulunan mıknatısın bulunduğu yerdeki minik delik tıkanmış olabilir veya yay yamulmuş olabilir. Bunun neticesinde de araç LPG ’ de kesiklik yapabilir
* OTOGAZ elektronik beyin bobini arızalı ise araç LPG ’de kesiklik yapar.
* Bujiler veya buji kabloları eski veya kalitesiz ise araç hem benzinde hem de LPG ’ de kesiklik yapabilir.
* Araç LPG ’yi kesik kesik alıyorsa gaz filitresi tıkalı olabilir.Ya da şamandranın içinde bulunan gazın geçtiği yerdeki iğne deliği büyüklüğündeki kısım tıkanmış olabilir.Araç uzun yolda LPG ’ de kesiklik yapıyor sonra açılıyorsa gaz filitresi tıkalıdır.
* Yakıt sisteminde yapılacak kontrolün başında karbüratör temizliği ve ayarı gelir.Araç benzinle çalışırken ayar yapılmalıdır. Aksi halde motor düzensiz ve tekleyerek çalışır. Daha sonra buna bağlı olarak araç benzinle çalışırken karbüratör ayarı yapılmalıdır. Bu temizlik ve ayarın gerektiği gibi yapılmaması durumunda ise motorun ihtiyaç duyduğu yakıt gerek benzin gerekse gaz pozisyonunda yeteri miktarda motora gidemeyeceğinden motorun düzensiz ve tekleyerek çalışmasına sebep olacaktır
ARAÇ STOP EDİYORSA
* Aracın Westenhouse’da kaçak varsa aracın rölantisi hem benzinde hem de LPG’ de bozulur.Bu da hem LPG , hem de benzinde aracın stop etmesine sebep olabilir.
* Aracın karbüratörü hava alıyorsa, fren yapınca araç hem LPG hem de benzinde stop edebilir.
* Karbüratörlü araçlarda araç çalışırken vites boşa alındığında stop ediyorsa hava fazla geliyor olabilir.Bu da aracın LPG ’ de çalışırken stop etmesine sebep olabilir.
* Araç LPG ’ de hareket halinde iken, vites boşa atılıp frene basıldığında araç stop ediyorsa frenler kaçırıyor olabilir.
* Araç hararet yapmış ve radyatörde su kalmamış ise OTOGAZ beyninin diyaframının patlamasına sebep olabilir.Bu da aracın LPG ’de çalışırken stop etmesine sebep olabilir.
* Araç yokuş aşağı veya boş viteste stop ediyorsa LPG ile benzin karışıyor olabilir.Bu durumda benzin geri dönüşünü valfi (çekvalf) takılmalıdır.Ayrıca yokuş aşağı giderken aracın stop etmesi (genelde vites değişikliklerinde) aracın hava girişinin düzensiz olmasından kaynaklanmaktadır.
* Ayrıca yolda LPG ile giderken motor subapları normal, benzinle giderken ise sesli yani şakırtılı çalışacaktır. Avansın düzgün bir şekilde ayarlandığı pratik olarak araç durduğu yerde araca patinaj çektirilerek anlaşılır. Bu durumda motor stop etmemelidir.
LPG KAÇAĞI
* LPG’nin temas ettiği parçalar üzerindeki buzlanmalar genelde LPG kaçağını işaret eder.Bu duruma aracın LPG tankının üzerinde bulunan vanalar saat istikametinde kapatılmalıdır.OTOGAZ Tankı ‘nın üzerinin terlemesi genelde LPG kaçağının olduğunu değil de, şamandra da arıza olduğuna işaret eder.
ELEKTRONİK SİSTEM ARIZALARI
* LPG-Benzin geçiş anahtarı yanmış ise şarj dinamosu bozuk veya akü fazla şarz edilmiş olabilir.
* Düğme üzerindeki OTOGAZ miktarını gösteren ışıklar yanmıyor ise,düğme veya sensör şaselemesi iyi yapılmamış olabilir.Ayrıca kabloların bağlantısı yanlış yapılmış olabilir.
* Enjeksiyonlu araçlarda araç üzerindeki LPG-benzin geçiş anahtarı , otomatik olarak benzinden GAZ ‘a geçişe ayarlı anahtar ise ve otomatik geçiş sağlanmıyorsa ,
sinyal alım kablosu yanlış yere bağlanmış veya tam sarılmamıştır.
ARAÇ LPG ’ DE ÇEKMİYORSA
* Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
* OTOGAZ beyin diyaframı kalitesiz veya patlak ise LPG ’ de çekiş problemi görülebilir.
* OTOGAZ beyni üzerindeki hava ve gaz ayarı iyi yapılmamışsa çekmeme problemi görülebilir.Ayrıca karbüratörün fazla hava alması çekmeyi olumsuz etkiler.Bu durum genelde karbüratörün önünün bantlanması gibi bir metodla havayı dengelemeye çalışmakla giderilmeye çalışsa da genelde başarısızlıkla sonuçlanır.
* İndüksiyon bobini akımı yüksek ise meksefeyi yakar o da platini yakar (Karbüratörlü araçlar için ).Bu durum aracın benzinde 3.000 dev/ dk dan sonra patırtı yapmasına ,gazda çekmemesine sebep olabilir.Enjeksiyonlu araçlarda benzinde iyi gazda çekmiyorsa eksantrik mili bozuk olabilir.
* Aracın ateşleme bujilerinde problem varsa aracın çekişi hem LPG’ de hem de benzinde düşer.
* Aracın motorunda problem var ise çekişe etki edebilir(yağ yakması su eksiltmesinden motordaki problem anlaşılabilir)
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu yetersiz veya sıcaklığı düşük olabilir.
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için sözkonusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve hem LPG hem de benzinde aracın çekişinin düşmesine sebep olur.
* OTOGAZ beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı OTOGAZ ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çekişinin düşmesine sebep olabilir.
* LPG takılı olan araç yağ yakıyor ve su eksiltiyorsa aracın motorunda problem var demektir.(Eksoz dumanının siyah oluşu aracın yağ yaktığının yani motorda problem olduğunun göstergesidir.Dolayısıyla araçta hem benzinde hem de LPG de çekiş problemi görülebilir.
* Araca OTOGAZ takılmadan önce triger kayışı değişmişse,triger kayışı sente atlamış olabilir.Triger kayışının sente aralığının düzensiz oluşu az da olsa aracın hem LPG hem de benzinde çekişini etkiler.
* Sübapların fazla sıkılmış veya çok gevşek oluşu,aracın benzini ve OTOGAZ ’ı çok yakmasına sebep olabilir.Dolayısı ile çekişi etkileyebilir.
* Araç rektifiyeden çıkmışsa motor üst kapağı fazla taşlanmış olabilir. Fazla taşlanmışsa motorun yanma odası hacmi daralır ve hararet yapar.Hararet yapan ve motoru zarar gören araç ta her iki yakıtta da çekiş problemi görülebilir.
* Buji ve buji kabloları eski veya kalitesiz oluşu aracın çekişini olumsuz etkiler.
Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Aracın platin ve ateşlemesinde problem varsa hem benzin hem de LPG tam yanmaz.Bu durum aracın her iki yakıtta da çekmemesine sebep olabilir.
* Karbüratöre giren hava miktarı gereğinden fazla ise,araç hem benzin ’de hem de LPG ’de çekişinin düşmesine sebep olabilir ve araçta fazla hava girişinden dolayı patlatmalara sebep olabilir.
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu giriş sıcaklığı çok düşük (genelde bu durum kalorifer suyunun yanlış yerden alınmasıyla görülür) veya LPG (gaz) beynine gelen su gelişinde problem varsa LPG beyni gazı tam buharlaştıramaz.Bu da aracın LPG’ de çekişinin düşmesine sebep olur.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG’de rölanti tutmaz.Bu da çekişte problemlere sebep olabilir.
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için söz konusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve LPG ’de çekişin düşmesine sebep olmaktadır.
* LPG ile havayı karıştıran mikserin hava alması LPG ’ nin çok yakılmasına ve aracın stop etmesine sebep olabilir.Ayrıca araç LPG de iken çekişin düşmesine sebep olur.
* OTOGAZ beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı LPG ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çok yakmaya sebep olabilir.Ayrıca LPG de araçta çekiş problemi görülebilir.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.LPG kaçağı olan bölgede çoğunlukla buzlanma olur.Şayet LPG kaçağı çok küçük ise buzlanma görülmeyebilir.
* OTOGAZ beynindeki hava ayar vanası (rölanti saplaması )çok açılmış ise araç LPG ’ yi çok yakar.Şayet LPG beynindeki hava ayar metali (genelde prinç ve birçok beyinde mevcut) açıldığında veya kısıldığında aracın rölantisinde değişme olmuyorsa araç bir yerlerden hava alıyordur demektir.Bu hava alma problemi de genelde karbüratörlü araçlarda karbüratör alt takozundaki problemden veya Westenhouse daki kaçaktan ,enjeksiyonlu araçlarda ise otomatik hava ayarını sağlayan debimetre den kaynaklanır.Araçta LPG ve hava ayarının iyi yapılmaması araçta çekişin de düşmesine sebep olabilir.
* Araç herhangi bir sebepten hararet yapmışsa OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor ve LPG ’yi (Butan-Propan) tam buharlaştırmıyor olabilir.Bu da LPG ’ nin bir kısmının yanmadan eksozdan atılmasına sebep olur.Bu da çekişi düşürebilir.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir.Bu durum aracın rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG de iken çekiş problemine sebep olabilir.
DİĞER PROBLEMLER
* Araç sürekli hararet yapıyorsa ,motor contası kalitesiz olabilir.
* LPG tankında gaz var ama LPG buharlaştırıcı beynine ulaşmıyorsa şamandra arızalı veya pislik tutmuş olabilir.(Şamandranın gaz geçen kısımları kontrol edilerek temizlenmelidir.
* Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer
Not:Enjeksiyonlu araçlarda şayet katalizatör varsa kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.Süper benzin kullanılamaz.
Not:Aracın çekişini etkileyen faktörler daha sonra siteye eklenecektir.
“PROBLEMSİZ ,SIKINTISIZ, BOL KAZANÇLI GÜNLER DİLERİZ”
Önemli Not:
LPG kontrolüne geçmeden önce araç benzinde çalışırken herhangi bir problem var mı bakılmalıdır.Şayet benzinde problem yoksa LPG ile alakalı problem çözülmeye çalışılmalıdır.Benzinde problem varken LPG’deki problemi çözmenin imkanı yoktur.Genellikle benzindeki problem çözüldüğünde OTOGAZ ‘daki problemlerin de % 99 ’ u ortadan otomatikman kalkmaktadır. Araçta mevcut olup da benzin sisteminde tam olarak kendini hissettirmeyen problemler,LPG kullanırken çok net olarak görülebilmektedir.
ARAÇ LPG ’DE ÇOK YAKIYORSA
Aracın benzini yakışı kontrol edilir.Benzinde çok yakıyorsa,problem
benzin sistemindedir.Boşuna OTOGAZ sisteminde problem aranmamalıdır. Benzinde problem halledildiğinde, büyük bir ihtimalle LPG ’deki problem de otomatikman ortadan kalkacaktır.Benzin sisteminde tüm problemler halledildikten sonra LPG kontrolüne geçilmelidir.Unutulmamalıdır ki ;benzinde problem varken LPG ’ deki problemi çözmek mantıken doğru değildir.
* Aracın benzinde gaz analiz değerleri iyi değilse problem benzin sistemindedir.Dolayısı ile bu problem ortadan kaldırılınca LPG ’deki problemlerin çoğunun da ortadan kalktığı görülecektir.
* LPG takılı olan araç yağ yakıyor ve su eksiltiyorsa aracın motorunda problem var demektir.(Eksoz dumanının siyah oluşu aracın yağ yaktığının yani motorda problem olduğunun göstergesidir.Dolayısıyla sadece LPG ’yi değil benzini de çok yakar.
* Araca LPG takılmadan önce triger kayışı değişmişse,triger kayışı sente atlamış olabilir.Triger kayışının sente aralığının fazla olması ,aracın hem benzini hem de LPG ’ yi çok yakmasına sebep olur.
* Sübapların fazla sıkılmış veya çok gevşek oluşu,aracın benzini ve LPG ‘yi çok yakmasına sebep olabilir.
* Araç rektifiyeden çıkmışsa motor üst kapağı fazla taşlanmış olabilir. Fazla taşlanmışsa motorun yanma odası hacmi daralır ve hararet yapar.Hararet yapan ve motoru zarar gören araç hem benzini hem LPG ’yi çok yakar.
* Buji ve buji kabloları eski veya kalitesiz ise araçta tam ateşleme yapılamadığı için eksozdan yanmamış gaz çıkabilir.Bu da hem benzinde hem de LPG ’ de aracın çok yakmasına sebep olabilir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta LPG sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Aracın platin ve ateşlemesinde problem varsa hem benzin hem de LPG tam yanmaz.Bu durum her aracın her iki yakıtı da çok yakmasına yol açar.
* Karbüratöre giren hava miktarı gereğinden fazla ise,araç hem benzin hem de LPG ’de fazla yakmasına ve araçta fazla hava girişinden dolayı patlatmalara sebep olabilir.
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu giriş sıcaklığı çok düşük (genelde bu durum kalorifer suyunun yanlış yerden alınmasıyla görülür) veya OTOGAZ beynine gelen su gelişinde problem varsa OTOGAZ beyni gazı tam buharlaştıramaz.Bu da aracın LPG’ yi çok yakmasına sebep olur
* Ayrıca araçta km teli arızalı ise, hem LPG hem de benzinin çok yakıldığı zannedilebilir.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG ’ de rölantide durmaz.Ve aracın LPG ’yi çok yanmasına sebep olabilir
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için söz konusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve LPG ’yi çok yakmaya sebep vermektedir.
* LPG ile havayı karıştıran mikserin hava alması LPG ’ nin çok yakılmasına ve aracın stop etmesine sebep olabilir.
* LPG beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı LPG ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çok yakmaya sebep olabilir.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.LPG kaçağı olan bölgede çoğunlukla buzlanma olur.Şayet LPG kaçağı çok küçük ise buzlanma görülmeyebilir.
* OTOGAZ beynindeki hava ayar vanası (rölanti saplaması )çok açılmış ise araç LPG ’ yi çok yakar.Şayet OTOGAZ beynindeki hava ayar metali (genelde prinç ve birçok beyinde mevcut) açıldığında veya kısıldığında aracın rölantisinde değişme olmuyorsa araç bir yerlerden hava alıyordur demektir.Bu hava alma problemi de genelde karbüratörlü araçlarda karbüratör alt takozundaki problemden veya Westenhouse daki kaçaktan ,enjeksiyonlu araçlarda ise otomatik hava ayarını sağlayan debimetre den kaynaklanır.
* Araç herhangi bir sebepten hararet yapmışsa OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor ve LPG ’yi tam buharlaştırmıyor olabilir.Bu da LPG ’nin bir kısmının yanmadan eksozdan atılmasına sebep olur.Bu da araçta LPG tüketimini arttırır.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir.Bu durum aracın rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG ’ nin çok yakılması problemi ortaya çıkabilir.
* Hava filtresinin temizliğine ve zamanında değişimine uyulmazsa; motor gerek benzin ve gerekse gaz pozisyonunda sağlıklı çalışmayacak, gereğinden fazla yakıt harcayacaktır
ARAÇ GEÇ ÇALIŞIYORSA
* Platinde problem olabilir veya sübap ayarı yi değilse bu durum aracın geç çalışmasına sebep olabilir.
* Ditribütörün soğutması arızalı ise araç hem LPG hem de benzinde geç çalışabilir.
* Buji veya buji kabloları eski veya kalitesiz ise araç hem LPG hem de benzinde geç çalışır .(Ateşleme bujileri ömrünü tamamlamış olabilir.)
* Aracın avans ayarı iyi yapılmamış olabilir.Bu da aracın hem LPG hem de benzinde geç çalışmasına sebep olabilir.
* LPG beyninin hava ayarı veya gaz ayarı iyi yapılmamış olabilir
LPG ’DE RÖLANTİ PROBLEMİ VARSA;
Araç benzinde çalırken rölantide problem var mı bakılır.Şayet problem yoksa LPG’deki rölanti problemi için aşağıdaki seçenekler incelenir. Araç benzinde çalışırken rölanti normal mi bakılmalıdır ( 10 D/D)
* Araçta vakumlu OTOGAZ beyni kullanılıyorsa, araçtaki vakum emişinde problem olabilir.Bu da aracın LPG ’deki rölantisini bozabilir.Araçtaki vakum emişi ile ilgili kısımlar kontrol edilmelidir.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir
(kelebek millerinin bulunduğu yerden hava alıyorsa).Bu durum aracın hem LPG ’de hem de benzinde rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG ’ nin çok yakılması problemi ortaya çıkabilir.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG ’de rölanti tutmaz.Ve aracın LPG ’yi çok yanmasına sebep olabilir
* Buji ve buji kablolarının eski veya kalitesiz oluşu LPG ve benzin rölantisini bozabilir.
* Karbüratör alt takozu hava alıyorsa hem benzinde hem de LPG ’de rölanti bozulabilir.(Genelde rölanti yükselir.)
* OTOGAZ beyninin içinde bulunan diyaframın (tamir takımı) ömrü bitmiş olabilir. Bu sebepten diyaframda sertleşme görülür ve LPG rölanti ayarı genelde yapılamaz. ( OTOGAZ beyinlerinin diyaframlarının kullanım ömrü yaklaşık 50.000 km’dir)
* LPG beynindeki rölanti saplamasından ayar çok iyi yapılmalıdır ( prinç olan).Bunun içindir ki BU İŞTEN ANLAYAN USTA birinin yapması gerekmektedir.Aksi takdirde LPG rölantisinden verim alınamaz.
* Araçtaki Westenhouse problemli ise hem benzin hem de LPG rölantisi yapılamayabilir.
* OTOGAZ beynindeki gaz tarafının diyaframı patlak olabilir.Bu patlaklık genelde OTOGAZ istasyonlarındaki pompaların bir kısmının aşırı basınçlı olmasından kaynaklanmaktadır).OTOGAZ beyni LPG YETKİLİ SERVİSİ tarafından açılarak kontrol ettirilmelidir.Diyaframdaki patlaklık neticesinde LPG rölantisi tutmayabilir.
* Aracın yüksek voltaj gönderen distribütörünün diyaframında problem varsa hem benzin hem de LPG ’de rölanti problemi görülebilir.
* Araca ait avans ayarının bozuk olması hem benzin hem de LPG ’ nin rölantisinin yapılamamasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyninin içindeki yağ ayda 1 kez boşaltılmalıdır.Beyindeki biriken fazla miktardaki yağ LPG rölantisinin bozulmasına sebep olabilir.
* Bazı araç motorlarında hava çıkış yeri mevcuttur.Bu hava çıkışının tıkalı olması hem benzin hem de LPG ’de rölantinin bozulmasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyninin bobinine düşük volt elektrik gidiyor olması LPG ’ de rölantinin bozulmasına sebep olabilir.
* OTOGAZ beyinlerin elektronik olanlarında bobin yayı işlevini yitirmiş olabilir.
LPG ‘Lİ ARAÇ KOKU YAPIYORSA
* OTOGAZ istasyonlarından alınan gazın (BUTAN-PROPAN) kalitesiz oluşu kokuya sebep olabilir.Araçta koku hissedildiği an LPG alınan istasyonun ilk olarak değiştirilmesi önerilmektedir.
* OTOGAZ beyninin içindeki diyaframın (tamir takımı ) kullanım ömrü bitmiş olabilir(Diyaframların kullanım ömrü 50.000 civarındadır.)
Diyaframların kullanım ömrü bitmiş ise sertleşme görülür ve gaz ayarı iyi yapılamaz .Bu durumda da LPG araç tarafından tam yakılamaz.Bu durum da araçta kokuya sebep olabilir.Bu durumda tamir takımının (yani diyaframın )değiştirilmesi LPG ’deki koku problemini ortadan kaldıracaktır.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.Yetkili bir OTOGAZ ustasına vakit geçirmeden LPG kaçak kontrolü yaptırılmalıdır.
* Aracınızın eksozundaki patlaklık veya delik olması araçta LPG kokusunun algılanmasına sebep olabilir.
* Araç hararet yapmışsa,OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor olabilir ve LPG ’ yi tam buharlaştıramıyor olabilir.Bu durum kokuya sebep olabilir.
* Aracın radyatöründe delik var veya radyatör tıkalı ise OTOGAZ beynine gelen sıcak suyun yeteri miktarda gelmemesine ve dolayısıyla da araçta kokuya sebep olabilir.
* Manifold contasındaki su girişi ateşleme odasına su kaçırıyorsa araç su eksiltir ve hararet yapar.Araçtaki su eksiltmesi LPG ’ nin tam yanmamasına ve buna bağlı olarak da kokuya sebep olabilir.
ARAÇ LPG’DE KESİKLİK YAPIYORSA
* Elektronik OTOGAZ beyinlerinde elektronik bobinin içindeki bulunan mıknatısın bulunduğu yerdeki minik delik tıkanmış olabilir veya yay yamulmuş olabilir. Bunun neticesinde de araç LPG ’ de kesiklik yapabilir
* OTOGAZ elektronik beyin bobini arızalı ise araç LPG ’de kesiklik yapar.
* Bujiler veya buji kabloları eski veya kalitesiz ise araç hem benzinde hem de LPG ’ de kesiklik yapabilir.
* Araç LPG ’yi kesik kesik alıyorsa gaz filitresi tıkalı olabilir.Ya da şamandranın içinde bulunan gazın geçtiği yerdeki iğne deliği büyüklüğündeki kısım tıkanmış olabilir.Araç uzun yolda LPG ’ de kesiklik yapıyor sonra açılıyorsa gaz filitresi tıkalıdır.
* Yakıt sisteminde yapılacak kontrolün başında karbüratör temizliği ve ayarı gelir.Araç benzinle çalışırken ayar yapılmalıdır. Aksi halde motor düzensiz ve tekleyerek çalışır. Daha sonra buna bağlı olarak araç benzinle çalışırken karbüratör ayarı yapılmalıdır. Bu temizlik ve ayarın gerektiği gibi yapılmaması durumunda ise motorun ihtiyaç duyduğu yakıt gerek benzin gerekse gaz pozisyonunda yeteri miktarda motora gidemeyeceğinden motorun düzensiz ve tekleyerek çalışmasına sebep olacaktır
ARAÇ STOP EDİYORSA
* Aracın Westenhouse’da kaçak varsa aracın rölantisi hem benzinde hem de LPG’ de bozulur.Bu da hem LPG , hem de benzinde aracın stop etmesine sebep olabilir.
* Aracın karbüratörü hava alıyorsa, fren yapınca araç hem LPG hem de benzinde stop edebilir.
* Karbüratörlü araçlarda araç çalışırken vites boşa alındığında stop ediyorsa hava fazla geliyor olabilir.Bu da aracın LPG ’ de çalışırken stop etmesine sebep olabilir.
* Araç LPG ’ de hareket halinde iken, vites boşa atılıp frene basıldığında araç stop ediyorsa frenler kaçırıyor olabilir.
* Araç hararet yapmış ve radyatörde su kalmamış ise OTOGAZ beyninin diyaframının patlamasına sebep olabilir.Bu da aracın LPG ’de çalışırken stop etmesine sebep olabilir.
* Araç yokuş aşağı veya boş viteste stop ediyorsa LPG ile benzin karışıyor olabilir.Bu durumda benzin geri dönüşünü valfi (çekvalf) takılmalıdır.Ayrıca yokuş aşağı giderken aracın stop etmesi (genelde vites değişikliklerinde) aracın hava girişinin düzensiz olmasından kaynaklanmaktadır.
* Ayrıca yolda LPG ile giderken motor subapları normal, benzinle giderken ise sesli yani şakırtılı çalışacaktır. Avansın düzgün bir şekilde ayarlandığı pratik olarak araç durduğu yerde araca patinaj çektirilerek anlaşılır. Bu durumda motor stop etmemelidir.
LPG KAÇAĞI
* LPG’nin temas ettiği parçalar üzerindeki buzlanmalar genelde LPG kaçağını işaret eder.Bu duruma aracın LPG tankının üzerinde bulunan vanalar saat istikametinde kapatılmalıdır.OTOGAZ Tankı ‘nın üzerinin terlemesi genelde LPG kaçağının olduğunu değil de, şamandra da arıza olduğuna işaret eder.
ELEKTRONİK SİSTEM ARIZALARI
* LPG-Benzin geçiş anahtarı yanmış ise şarj dinamosu bozuk veya akü fazla şarz edilmiş olabilir.
* Düğme üzerindeki OTOGAZ miktarını gösteren ışıklar yanmıyor ise,düğme veya sensör şaselemesi iyi yapılmamış olabilir.Ayrıca kabloların bağlantısı yanlış yapılmış olabilir.
* Enjeksiyonlu araçlarda araç üzerindeki LPG-benzin geçiş anahtarı , otomatik olarak benzinden GAZ ‘a geçişe ayarlı anahtar ise ve otomatik geçiş sağlanmıyorsa ,
sinyal alım kablosu yanlış yere bağlanmış veya tam sarılmamıştır.
ARAÇ LPG ’ DE ÇEKMİYORSA
* Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
* OTOGAZ beyin diyaframı kalitesiz veya patlak ise LPG ’ de çekiş problemi görülebilir.
* OTOGAZ beyni üzerindeki hava ve gaz ayarı iyi yapılmamışsa çekmeme problemi görülebilir.Ayrıca karbüratörün fazla hava alması çekmeyi olumsuz etkiler.Bu durum genelde karbüratörün önünün bantlanması gibi bir metodla havayı dengelemeye çalışmakla giderilmeye çalışsa da genelde başarısızlıkla sonuçlanır.
* İndüksiyon bobini akımı yüksek ise meksefeyi yakar o da platini yakar (Karbüratörlü araçlar için ).Bu durum aracın benzinde 3.000 dev/ dk dan sonra patırtı yapmasına ,gazda çekmemesine sebep olabilir.Enjeksiyonlu araçlarda benzinde iyi gazda çekmiyorsa eksantrik mili bozuk olabilir.
* Aracın ateşleme bujilerinde problem varsa aracın çekişi hem LPG’ de hem de benzinde düşer.
* Aracın motorunda problem var ise çekişe etki edebilir(yağ yakması su eksiltmesinden motordaki problem anlaşılabilir)
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu yetersiz veya sıcaklığı düşük olabilir.
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için sözkonusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve hem LPG hem de benzinde aracın çekişinin düşmesine sebep olur.
* OTOGAZ beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı OTOGAZ ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çekişinin düşmesine sebep olabilir.
* LPG takılı olan araç yağ yakıyor ve su eksiltiyorsa aracın motorunda problem var demektir.(Eksoz dumanının siyah oluşu aracın yağ yaktığının yani motorda problem olduğunun göstergesidir.Dolayısıyla araçta hem benzinde hem de LPG de çekiş problemi görülebilir.
* Araca OTOGAZ takılmadan önce triger kayışı değişmişse,triger kayışı sente atlamış olabilir.Triger kayışının sente aralığının düzensiz oluşu az da olsa aracın hem LPG hem de benzinde çekişini etkiler.
* Sübapların fazla sıkılmış veya çok gevşek oluşu,aracın benzini ve OTOGAZ ’ı çok yakmasına sebep olabilir.Dolayısı ile çekişi etkileyebilir.
* Araç rektifiyeden çıkmışsa motor üst kapağı fazla taşlanmış olabilir. Fazla taşlanmışsa motorun yanma odası hacmi daralır ve hararet yapar.Hararet yapan ve motoru zarar gören araç ta her iki yakıtta da çekiş problemi görülebilir.
* Buji ve buji kabloları eski veya kalitesiz oluşu aracın çekişini olumsuz etkiler.
Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Aracın platin ve ateşlemesinde problem varsa hem benzin hem de LPG tam yanmaz.Bu durum aracın her iki yakıtta da çekmemesine sebep olabilir.
* Karbüratöre giren hava miktarı gereğinden fazla ise,araç hem benzin ’de hem de LPG ’de çekişinin düşmesine sebep olabilir ve araçta fazla hava girişinden dolayı patlatmalara sebep olabilir.
* OTOGAZ beynine gelen kalorifer suyu giriş sıcaklığı çok düşük (genelde bu durum kalorifer suyunun yanlış yerden alınmasıyla görülür) veya LPG (gaz) beynine gelen su gelişinde problem varsa LPG beyni gazı tam buharlaştıramaz.Bu da aracın LPG’ de çekişinin düşmesine sebep olur.
* Aracın Manifold’u hava alıyorsa araç hem benzinde hem LPG’de rölanti tutmaz.Bu da çekişte problemlere sebep olabilir.
* Araca ait hava ayar vidası varsa (genellikle enjeksiyonlu araçlar için söz konusudur) yakıt miktarına göre hava ayarı güzel yapılmalıdır.Hava ayarının tam yapılamaması özellikle enjeksiyonlu araçlarda patlatmalara ve LPG ’de çekişin düşmesine sebep olmaktadır.
* LPG ile havayı karıştıran mikserin hava alması LPG ’ nin çok yakılmasına ve aracın stop etmesine sebep olabilir.Ayrıca araç LPG de iken çekişin düşmesine sebep olur.
* OTOGAZ beynindeki gaz geçişini düzenleyen diyaframın (tamir takımının) kalın (genelde sonradan takılan ve orijinal olmayan tamir takımıdır bu) olmasından dolayı LPG ayarı iyi yapılamaz.Bu durum araçta çok yakmaya sebep olabilir.Ayrıca LPG de araçta çekiş problemi görülebilir.
* Araçta LPG kaçağı olabilir.LPG kaçağı olan bölgede çoğunlukla buzlanma olur.Şayet LPG kaçağı çok küçük ise buzlanma görülmeyebilir.
* OTOGAZ beynindeki hava ayar vanası (rölanti saplaması )çok açılmış ise araç LPG ’ yi çok yakar.Şayet LPG beynindeki hava ayar metali (genelde prinç ve birçok beyinde mevcut) açıldığında veya kısıldığında aracın rölantisinde değişme olmuyorsa araç bir yerlerden hava alıyordur demektir.Bu hava alma problemi de genelde karbüratörlü araçlarda karbüratör alt takozundaki problemden veya Westenhouse daki kaçaktan ,enjeksiyonlu araçlarda ise otomatik hava ayarını sağlayan debimetre den kaynaklanır.Araçta LPG ve hava ayarının iyi yapılmaması araçta çekişin de düşmesine sebep olabilir.
* Araç herhangi bir sebepten hararet yapmışsa OTOGAZ beyninin su tarafı işlevini tam yerine getiremiyor ve LPG ’yi (Butan-Propan) tam buharlaştırmıyor olabilir.Bu da LPG ’ nin bir kısmının yanmadan eksozdan atılmasına sebep olur.Bu da çekişi düşürebilir.
* Karbüratörlü araçlarda karbüratör kelebeği arızalı olabilir.Bu durum aracın rölantisinin bozulmasına sebep olabilir ve LPG de iken çekiş problemine sebep olabilir.
DİĞER PROBLEMLER
* Araç sürekli hararet yapıyorsa ,motor contası kalitesiz olabilir.
* LPG tankında gaz var ama LPG buharlaştırıcı beynine ulaşmıyorsa şamandra arızalı veya pislik tutmuş olabilir.(Şamandranın gaz geçen kısımları kontrol edilerek temizlenmelidir.
* Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer
Not:Enjeksiyonlu araçlarda şayet katalizatör varsa kurşunsuz benzin kullanılmalıdır.Süper benzin kullanılamaz.
Not:Aracın çekişini etkileyen faktörler daha sonra siteye eklenecektir.
“PROBLEMSİZ ,SIKINTISIZ, BOL KAZANÇLI GÜNLER DİLERİZ”
lpg'de Motor Bakımı
LPG DÖNÜŞÜMÜ ÖNCESİ ARAÇ KONTROLÜ
1-ATEŞLEME SİSTEMİNDE YAPILACAK KONTROLLER
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Distribütör içindeki platinlerin kontak aralığı kontrol edilmelidir. Bu aralık 0.45-0.50 mm olmalıdır.
* Aracın Avans Kontrolü; Avans Tabancısı ile 800-850D/Dk için 10 derece, 3000-3500 D/Dk için 27 derece olmalıdır.
-Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
-Avansın öngörülen değerde olmaması (yüksek olması) durumunda; bujiler motorun yanma odaları iç yüzeylerinde, silindirde subap tablalarında ve yuvalarında aşınma hatta söz edilen metal bölgelerde erime meydana gelecektir.
Ayrıca yolda LPG ile giderken motor subapları normal, benzinle giderken ise sesli yani şakırtılı çalışacaktır. Avansın düzgün bir şekilde ayarlandığı pratik olarak araç durduğu yerde araca patinaj çektirilerek anlaşılır. Bu durumda motor stop etmemelidir.
Dönüşüm öncesinde aracın bakımlarının yapılmış olması ve ayarlarının iyi olması gerekmektedir. Aracın ateşleme sistemi kontrol edilmeli, yakıt sisteminin (karbüratör temizliği) bakım ve ayarı yapılmalıdır.
2-YAKIT SİSTEMİNDE YAPILACAK KONTROLLER
* Yakıt sisteminde yapılacak kontrolün başında karbüratör temizliği ve ayarı gelir.Araç benzinle çalışırken ayar yapılmalıdır. Aksi halde motor düzensiz ve tekleyerek çalışır. Montajdan önce karbüratördeki devreler ve gözenekler çok iyi bir şekilde temizlenmelidir. Daha sonra buna bağlı olarak araç benzinle çalışırken karbüratör ayarı yapılmalıdır. Bu temizlik ve ayarın gerektiği gibi yapılmaması durumunda ise motorun ihtiyaç duyduğu yakıt gerek benzin gerekse gaz pozisyonunda yeteri miktarda motora gidemeyeceğinden motorun düzensiz ve tekleyerek çalışmasına sebep olacaktır.
* Yakıt sisteminde yapılacak bir diğer kontrol ise hava filitresinin kontrolü veya değişimidir. Hava filtresinin temizliğine ve zamanında değişimine uyulmazsa; motor gerek benzin ve gerekse gaz pozisyonunda sağlıklı çalışmayacak, gereğinden fazla yakıt harcayacaktır.
Ateşleme sıcaklığı benzine kıyasla LPG için 500 ----- dir. Ateşleme ısısının yüksek ve yakıt karışımının düşük olmasından dolayı benzine nazaran LPG gaz kaçağından, yangın tehlikesi daha azdır.
LPG DÖNÜŞÜMÜ SONRASI ARAÇ KONTROLÜ
Dönüşüm Sonrası İlk Kontrol
Aracınıza LPG dönüşüm sistemi montajı yapıldıktan sonra kullanılan malzemelerin ve yapılan montajın standartlara uygun olup olmadığı konusunda mutlaka MakinaMühendisleri Odasına kontrol ettirilmesi ve Montaj Tespit Raporunun alınması önerilmektedir.
Dönüşüm Sonrası Periyodik Bakımlar
LPG dönüşüm sistemleri konu başlığında kurallara araç kullanıcısı hemen hemen her fırsatta dikkat edilmeli ve buralardan kaynaklanan sorunları hemen gidermelidir.
LPG’li araçların periyodik bakımları her 10.000 kilometrede bir yaptırılmalıdır.Bu bakımlarda;
* Elektrik tesisatı kontrol (özellikle kaçak akım) edilerek,
baglantılarda oksitlenme olup olmadığına bakılmalı.
* Buharlaştırıcıda (Regülatörde) biriken kostik ve yabancı maddeler
temizlenmeli.
* LPG elektro valfindeki filtre temizlenmeli.
* Elekro valflerin ve buharlaştırıcı regülatörün tamir takımları
değiştirilmeli.
* Ana hortum ve bağlantı bileşenlerinin durumu kontrol edilmeli.
* Basınç düşürücüsünün birinci ve ikinci kademe basıncı kontrol
edilmeli.
* Diyafram üzerindeki basıncı karşılayan delikte kirin birikip
birikmediği kontrol edilmelidir.
Ayrıca aracınızı her vize işlemi öncesinde Makine Mühendisleri Odasın’a kontrol ettirerek Gaz Sızdırmazlık Raporunu almanız gerekmektedir.
DÖNÜŞÜM SONRASI SİSTEM KONTROLÜ
* LPG DÖNÜŞÜMÜ (OTOGAZ DÖNÜŞÜMÜ) yapıldıktan sonra kontroller ve ayarlar yapılmalı , montajdan sonra tüm kelepçeler kontrol edilmelidir. Depoya bir miktar LPG doldurulmalı ve tüm bağlantı yerleri köpükle kontrol edilmeli bağlantı yerlerinde gaz kaçağı olup olmadığı kontrol edilmelidir.OTOGAZ TANKI doldurulduktan sonra köpükle kontrol edilmeli dolum ağzı ve dolum hattında sızıntı olup olmadığına dikkat edilmelidir.Ayrıca dolum tabancası gaz basma görevini bitirdikten sonra dolum ağzı içindeki bilyanın görevini (geri gaz kaçışısın engelleme) tam yapıp yapmadığı kontrol edilmelidir.
* LPG (OTOGAZ) tankı herhangi bir sebepten dolayı boşaltılacaksa kesinlikle bu işlem kapalı ortamda yapılmamalıdır.Bu işlem açık havada ,ateş kaynaklarında uzak ,izole bir ortamda yapılmalıdır ve oldukça dikkatli davranılmalıdır.
* Yakıt seçici anahtarın geçişlerde problem yaratmadığı ve LPG deposu dolum seviyesini gösterdiği görülmelidir.Her şey doğru çalıştığında arabayı benzin ile çalıştırın motorun doğru çalıştığını kontrol edin ve düğmeyi orta konuma getirerek benzin yakıtının engellenmesinden dolayı motorun durmasını bekleyin.Bu noktada düğmeyi “LPG” konumuna getirip motoru çalıştırmadan kontağı açın.Basınç düşürücüsüne kadar LPG hortumunun bağlantılarını kontrol edin ve LPG gaz kaçağı kontrolü yapın.Maksimum ve minumum gaz akışı ayarını yapan vidaları orta konuma getirip ,motoru çalıştırın.Kalibre yapmak için dönen makaralı sistemleri veya aracın yolda maksimum sürat yaptırarak sağlayın.Daha sonra ,egzos gaz analizörü minumum akışı sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır.(Bu durumda minimum karbonmonoksit %0.5-1 değerini verecek şekilde olmalıdır) veya analizör olmaksızın orijinal devir verebilecek şekilde minimum akış düzenlenir.Bu noktada tankı doldurup tankın kapasitesinin %80 inde dolumun durduğu kontrol edilir.
* LPG deposunun 30 derecelik açı ile monte edildiği kontrol edilmelidir.
* Depo taşıyıcı civatalar ve depo kemeri kontrol edilmelidir.
* Jikle kolu çekilerek mikserin jikle kelebeğine temas edip etmediği gözlen-melidir.
LPG YAKITLI MOTORUN BAKIMI
LPG yakıtı kullanan araçlara özel ayarlama gerekmez.Fakat elektrik-ateşleme sistemi ve hava filitresinin bakımı yapılmalıdır.
GAZ SİSTEMİNİN PERİYODİK BAKIMI
1- LPG ana hortum ve bağlantılı bileşenlerin durumu kontrol edilir
2- Basınç düşürücü OTOGAZ beyninin birinci ve ikinci kademe basınçları kontrol edilir.
3- Elastik ve düşük basınçlı hortumun durumu kontrol edilir
4- Elektrik sisteminin etkinliği bağlantıların oksidasyona uğramadığını kontrol edin (her 10.000 km de
5- Basınç düşürücü LPG beyninde yağ birikmiş ise boşaltılmalıdır.(her 20.000 km de)
6- Basınç düşürücü LPG beyninin parçaları orijinal yedek parça kullanarak değişimi (her 50.000 km) sağlayın ,sorun meydana geldiğinde sorunun kaynağını belirlemek için motorun komple sistem kontrolü gerekir
ARAÇ SAHİBİNİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
* Parçalar, yetkili servis belgesi verilmiş ve sertifikalandırılmış servislerde değiştirilmelidir. Ayrıca yetkili servis belgesi olmayan servislerde kesinlikle montajı yaptırılmamalıdır.
* Gaz filtresi 2000 Km’de , buharlaştırıcı (KİT) tamir takımı 45.000 Km’de bir mutlaka değiştirilmelidir. Gaz filtresi (2000 Km) ve KİT tamir takımının ömrünün bitiminde (45.000 Km) kesinlikle tazyikli hava ile temizleme yoluna gidilmemelidir. Yapılan temizleme işlemi araca ve gaz sistemine zarar vermektedir.
* Araç ilk çalıştırmada ve akşam marş kapatılmadan önce 1 dk benzinle çalıştırılmalıdır.
* Gazı buharlaştırmada kullanılan buharlaştırıcı (beyin) üzerinde bulunan yağ boşalma vidası haftada 1 kez açılarak buharlaştırıcıda (KİT’te) birikmiş yağ boşaltılmalıdır.
* Buharlaştırıcı üzerindeki gaz ayar vidası ile kesinlikle oynanmamalıdır. Gaz ayarı sadece mikser ayar vidasından yapılmalıdır. Yapılan ayar sonunda hala problem devam ediyorsa lütfen en yakın yetkili servisimize başvurunuz.
* Tüpten yapılan dolumlarda, gaz pislikli olduğu için uzun vadede sisteme büyük zararlar vermektedir. Bu sebeple tüpten kesinlikle dolum yapılmamalıdır.
Tüpten yapılan dolumlarda sistem garanti kapsamı dışındadır.
* Kullanılan yakıt tankının ömrü 10 yıl olup, 10 yıl sonunda mutlaka değiştirilmelidir.
* E-CE-R 67 ve TSE Belgesi olmayan cihazlar kesinlikle taktırılmamalıdır.
* Teknik Belgesi alınmayan araçlar ruhsata işletilemez. İşletilme durumunda sorumluluk araç sahibi ve bu işlemi yapan muameleciye aittir.
* Cihazlar imalat hatalarına karşı 1 yıl malzeme, ayrıca tüm servisler tarafından yapılan montaj 1 yıl servis garantilidir. Garanti, cihazlara araç sahibi tarafından yanlış müdahale yapılmadığı ve gazın istasyonlardan alındığı durumlar için geçerlidir. Tüpten yapılan dolumlarda, sistem garanti kapsamı dışındadır. Ayrıca elektronik aksamların garantisi, akünün normal değerinden fazla şarj edilmesi durumunda geçerli değildir.
* Hava filtresi kısa aralıklarla değiştirilmelidir. Çünkü kirlenen filtreden hava geçişi azalacağından, gaz rölantiside sürekli değişir, araç teklemeye başlar ve stop edebilir.
* LPG tanklarına kesinlikle doğalgaz doldurulamaz, doldurulması çok tehlikelidir.
* Yukarıda belirtilen noktalara uyulduğu zaman aracınız benzinli araçlarda çok daha uzun ömürlü olmaktadır.
* Lütfen otogaz sistemine sigara, çakmak, kibrit ve diğer yanıcı maddelerle yaklaşmayınız ve ehil olmayan kişilerin (bu konuda eğitilmemiş) her ne sebep olursa olsun, otogaz sistemine müdahale etmesine izin vermeyiniz.
* Unutmayın! Otogaz sistemi,kuralına göre kullanıldığında benzinli sistemlerden çok daha güvenlidir.
NOT:Tüm bu müdahaleler için yeterli teknik bilgiye sahip değilseniz lütfen en yakıt OTOGAZ YETKİLİ SERVİSİNE müracat edin.
PERİYODİK BAKIMLAR
Montajını yaptırdığınız LPG kitinin bakım ve ayarını mutlaka ,,,,,,,,,,,,,,,, yetkili servislerine yaptırınız.
* Hava filtresinin temizliği her 3000 km’de
* Gaz ayarı ilk 1000 km’de
* Regülatör yağ alımı ve ayarı 10.000 km
* Hava filtresinin değiştirilmesi her 10.000 km
* Buji kontrolü ve değişimi her 10.000 km
* LPG valfindeki filtrenin temizlenmesi 10.000 km
* Regülatör sökümü, temizliği ve ayarı 20.000 km
* Regülatör tamir takımı değişimi, gaz ayarı, gaz filtresi 40.000 km
1-ATEŞLEME SİSTEMİNDE YAPILACAK KONTROLLER
* Buji tırnak aralığı kontrol edilmelidir. Tırnak aralığı büyüdükçe yanma yeterince olmayacağından araçta yakıt sarfiyatı artar ve çekişten düşer.
* Distribütör içindeki platinlerin kontak aralığı kontrol edilmelidir. Bu aralık 0.45-0.50 mm olmalıdır.
* Aracın Avans Kontrolü; Avans Tabancısı ile 800-850D/Dk için 10 derece, 3000-3500 D/Dk için 27 derece olmalıdır.
-Avansın öngörülen değerde olmaması (düşük olması) durumunda; bujiler zamansız ateşleme yapacak, bu durum motorun teklemesine veya çekişten düşmesine neden olacaktır.
-Avansın öngörülen değerde olmaması (yüksek olması) durumunda; bujiler motorun yanma odaları iç yüzeylerinde, silindirde subap tablalarında ve yuvalarında aşınma hatta söz edilen metal bölgelerde erime meydana gelecektir.
Ayrıca yolda LPG ile giderken motor subapları normal, benzinle giderken ise sesli yani şakırtılı çalışacaktır. Avansın düzgün bir şekilde ayarlandığı pratik olarak araç durduğu yerde araca patinaj çektirilerek anlaşılır. Bu durumda motor stop etmemelidir.
Dönüşüm öncesinde aracın bakımlarının yapılmış olması ve ayarlarının iyi olması gerekmektedir. Aracın ateşleme sistemi kontrol edilmeli, yakıt sisteminin (karbüratör temizliği) bakım ve ayarı yapılmalıdır.
2-YAKIT SİSTEMİNDE YAPILACAK KONTROLLER
* Yakıt sisteminde yapılacak kontrolün başında karbüratör temizliği ve ayarı gelir.Araç benzinle çalışırken ayar yapılmalıdır. Aksi halde motor düzensiz ve tekleyerek çalışır. Montajdan önce karbüratördeki devreler ve gözenekler çok iyi bir şekilde temizlenmelidir. Daha sonra buna bağlı olarak araç benzinle çalışırken karbüratör ayarı yapılmalıdır. Bu temizlik ve ayarın gerektiği gibi yapılmaması durumunda ise motorun ihtiyaç duyduğu yakıt gerek benzin gerekse gaz pozisyonunda yeteri miktarda motora gidemeyeceğinden motorun düzensiz ve tekleyerek çalışmasına sebep olacaktır.
* Yakıt sisteminde yapılacak bir diğer kontrol ise hava filitresinin kontrolü veya değişimidir. Hava filtresinin temizliğine ve zamanında değişimine uyulmazsa; motor gerek benzin ve gerekse gaz pozisyonunda sağlıklı çalışmayacak, gereğinden fazla yakıt harcayacaktır.
Ateşleme sıcaklığı benzine kıyasla LPG için 500 ----- dir. Ateşleme ısısının yüksek ve yakıt karışımının düşük olmasından dolayı benzine nazaran LPG gaz kaçağından, yangın tehlikesi daha azdır.
LPG DÖNÜŞÜMÜ SONRASI ARAÇ KONTROLÜ
Dönüşüm Sonrası İlk Kontrol
Aracınıza LPG dönüşüm sistemi montajı yapıldıktan sonra kullanılan malzemelerin ve yapılan montajın standartlara uygun olup olmadığı konusunda mutlaka MakinaMühendisleri Odasına kontrol ettirilmesi ve Montaj Tespit Raporunun alınması önerilmektedir.
Dönüşüm Sonrası Periyodik Bakımlar
LPG dönüşüm sistemleri konu başlığında kurallara araç kullanıcısı hemen hemen her fırsatta dikkat edilmeli ve buralardan kaynaklanan sorunları hemen gidermelidir.
LPG’li araçların periyodik bakımları her 10.000 kilometrede bir yaptırılmalıdır.Bu bakımlarda;
* Elektrik tesisatı kontrol (özellikle kaçak akım) edilerek,
baglantılarda oksitlenme olup olmadığına bakılmalı.
* Buharlaştırıcıda (Regülatörde) biriken kostik ve yabancı maddeler
temizlenmeli.
* LPG elektro valfindeki filtre temizlenmeli.
* Elekro valflerin ve buharlaştırıcı regülatörün tamir takımları
değiştirilmeli.
* Ana hortum ve bağlantı bileşenlerinin durumu kontrol edilmeli.
* Basınç düşürücüsünün birinci ve ikinci kademe basıncı kontrol
edilmeli.
* Diyafram üzerindeki basıncı karşılayan delikte kirin birikip
birikmediği kontrol edilmelidir.
Ayrıca aracınızı her vize işlemi öncesinde Makine Mühendisleri Odasın’a kontrol ettirerek Gaz Sızdırmazlık Raporunu almanız gerekmektedir.
DÖNÜŞÜM SONRASI SİSTEM KONTROLÜ
* LPG DÖNÜŞÜMÜ (OTOGAZ DÖNÜŞÜMÜ) yapıldıktan sonra kontroller ve ayarlar yapılmalı , montajdan sonra tüm kelepçeler kontrol edilmelidir. Depoya bir miktar LPG doldurulmalı ve tüm bağlantı yerleri köpükle kontrol edilmeli bağlantı yerlerinde gaz kaçağı olup olmadığı kontrol edilmelidir.OTOGAZ TANKI doldurulduktan sonra köpükle kontrol edilmeli dolum ağzı ve dolum hattında sızıntı olup olmadığına dikkat edilmelidir.Ayrıca dolum tabancası gaz basma görevini bitirdikten sonra dolum ağzı içindeki bilyanın görevini (geri gaz kaçışısın engelleme) tam yapıp yapmadığı kontrol edilmelidir.
* LPG (OTOGAZ) tankı herhangi bir sebepten dolayı boşaltılacaksa kesinlikle bu işlem kapalı ortamda yapılmamalıdır.Bu işlem açık havada ,ateş kaynaklarında uzak ,izole bir ortamda yapılmalıdır ve oldukça dikkatli davranılmalıdır.
* Yakıt seçici anahtarın geçişlerde problem yaratmadığı ve LPG deposu dolum seviyesini gösterdiği görülmelidir.Her şey doğru çalıştığında arabayı benzin ile çalıştırın motorun doğru çalıştığını kontrol edin ve düğmeyi orta konuma getirerek benzin yakıtının engellenmesinden dolayı motorun durmasını bekleyin.Bu noktada düğmeyi “LPG” konumuna getirip motoru çalıştırmadan kontağı açın.Basınç düşürücüsüne kadar LPG hortumunun bağlantılarını kontrol edin ve LPG gaz kaçağı kontrolü yapın.Maksimum ve minumum gaz akışı ayarını yapan vidaları orta konuma getirip ,motoru çalıştırın.Kalibre yapmak için dönen makaralı sistemleri veya aracın yolda maksimum sürat yaptırarak sağlayın.Daha sonra ,egzos gaz analizörü minumum akışı sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır.(Bu durumda minimum karbonmonoksit %0.5-1 değerini verecek şekilde olmalıdır) veya analizör olmaksızın orijinal devir verebilecek şekilde minimum akış düzenlenir.Bu noktada tankı doldurup tankın kapasitesinin %80 inde dolumun durduğu kontrol edilir.
* LPG deposunun 30 derecelik açı ile monte edildiği kontrol edilmelidir.
* Depo taşıyıcı civatalar ve depo kemeri kontrol edilmelidir.
* Jikle kolu çekilerek mikserin jikle kelebeğine temas edip etmediği gözlen-melidir.
LPG YAKITLI MOTORUN BAKIMI
LPG yakıtı kullanan araçlara özel ayarlama gerekmez.Fakat elektrik-ateşleme sistemi ve hava filitresinin bakımı yapılmalıdır.
GAZ SİSTEMİNİN PERİYODİK BAKIMI
1- LPG ana hortum ve bağlantılı bileşenlerin durumu kontrol edilir
2- Basınç düşürücü OTOGAZ beyninin birinci ve ikinci kademe basınçları kontrol edilir.
3- Elastik ve düşük basınçlı hortumun durumu kontrol edilir
4- Elektrik sisteminin etkinliği bağlantıların oksidasyona uğramadığını kontrol edin (her 10.000 km de
5- Basınç düşürücü LPG beyninde yağ birikmiş ise boşaltılmalıdır.(her 20.000 km de)
6- Basınç düşürücü LPG beyninin parçaları orijinal yedek parça kullanarak değişimi (her 50.000 km) sağlayın ,sorun meydana geldiğinde sorunun kaynağını belirlemek için motorun komple sistem kontrolü gerekir
ARAÇ SAHİBİNİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
* Parçalar, yetkili servis belgesi verilmiş ve sertifikalandırılmış servislerde değiştirilmelidir. Ayrıca yetkili servis belgesi olmayan servislerde kesinlikle montajı yaptırılmamalıdır.
* Gaz filtresi 2000 Km’de , buharlaştırıcı (KİT) tamir takımı 45.000 Km’de bir mutlaka değiştirilmelidir. Gaz filtresi (2000 Km) ve KİT tamir takımının ömrünün bitiminde (45.000 Km) kesinlikle tazyikli hava ile temizleme yoluna gidilmemelidir. Yapılan temizleme işlemi araca ve gaz sistemine zarar vermektedir.
* Araç ilk çalıştırmada ve akşam marş kapatılmadan önce 1 dk benzinle çalıştırılmalıdır.
* Gazı buharlaştırmada kullanılan buharlaştırıcı (beyin) üzerinde bulunan yağ boşalma vidası haftada 1 kez açılarak buharlaştırıcıda (KİT’te) birikmiş yağ boşaltılmalıdır.
* Buharlaştırıcı üzerindeki gaz ayar vidası ile kesinlikle oynanmamalıdır. Gaz ayarı sadece mikser ayar vidasından yapılmalıdır. Yapılan ayar sonunda hala problem devam ediyorsa lütfen en yakın yetkili servisimize başvurunuz.
* Tüpten yapılan dolumlarda, gaz pislikli olduğu için uzun vadede sisteme büyük zararlar vermektedir. Bu sebeple tüpten kesinlikle dolum yapılmamalıdır.
Tüpten yapılan dolumlarda sistem garanti kapsamı dışındadır.
* Kullanılan yakıt tankının ömrü 10 yıl olup, 10 yıl sonunda mutlaka değiştirilmelidir.
* E-CE-R 67 ve TSE Belgesi olmayan cihazlar kesinlikle taktırılmamalıdır.
* Teknik Belgesi alınmayan araçlar ruhsata işletilemez. İşletilme durumunda sorumluluk araç sahibi ve bu işlemi yapan muameleciye aittir.
* Cihazlar imalat hatalarına karşı 1 yıl malzeme, ayrıca tüm servisler tarafından yapılan montaj 1 yıl servis garantilidir. Garanti, cihazlara araç sahibi tarafından yanlış müdahale yapılmadığı ve gazın istasyonlardan alındığı durumlar için geçerlidir. Tüpten yapılan dolumlarda, sistem garanti kapsamı dışındadır. Ayrıca elektronik aksamların garantisi, akünün normal değerinden fazla şarj edilmesi durumunda geçerli değildir.
* Hava filtresi kısa aralıklarla değiştirilmelidir. Çünkü kirlenen filtreden hava geçişi azalacağından, gaz rölantiside sürekli değişir, araç teklemeye başlar ve stop edebilir.
* LPG tanklarına kesinlikle doğalgaz doldurulamaz, doldurulması çok tehlikelidir.
* Yukarıda belirtilen noktalara uyulduğu zaman aracınız benzinli araçlarda çok daha uzun ömürlü olmaktadır.
* Lütfen otogaz sistemine sigara, çakmak, kibrit ve diğer yanıcı maddelerle yaklaşmayınız ve ehil olmayan kişilerin (bu konuda eğitilmemiş) her ne sebep olursa olsun, otogaz sistemine müdahale etmesine izin vermeyiniz.
* Unutmayın! Otogaz sistemi,kuralına göre kullanıldığında benzinli sistemlerden çok daha güvenlidir.
NOT:Tüm bu müdahaleler için yeterli teknik bilgiye sahip değilseniz lütfen en yakıt OTOGAZ YETKİLİ SERVİSİNE müracat edin.
PERİYODİK BAKIMLAR
Montajını yaptırdığınız LPG kitinin bakım ve ayarını mutlaka ,,,,,,,,,,,,,,,, yetkili servislerine yaptırınız.
* Hava filtresinin temizliği her 3000 km’de
* Gaz ayarı ilk 1000 km’de
* Regülatör yağ alımı ve ayarı 10.000 km
* Hava filtresinin değiştirilmesi her 10.000 km
* Buji kontrolü ve değişimi her 10.000 km
* LPG valfindeki filtrenin temizlenmesi 10.000 km
* Regülatör sökümü, temizliği ve ayarı 20.000 km
* Regülatör tamir takımı değişimi, gaz ayarı, gaz filtresi 40.000 km
LPG’NİN (OTOGAZ ‘IN) AVANTAJLARI:
* LPG’li motorlarda yağ sarfiyatı daha düşüktür.Benzinli araçlarda motor yağı takriben 2000-3000 km’de bir değişirken LPG’li araçlarda 10.000-12.000 km’ye çıkmaktadır. Araçlarda yağ değişimi motorun yıpranması ile doğru orantılı olduğu için, LPG’li araçlarda motor ömrü uzar. Dolayısı ile motor bakım maliyeti düşer.
* LPG Temiz Yakıttır : LPG saf olduğundan karter yağını sulandırmaz ve motor yağının değiştirilme süresini uzatır.Motor karterini ya da motorun yanma odalarını kirletmez.LPG pistonların, sekmanların, valflerin ve bujilerin aşınmasından meydana gelecek kurşun, vernik ya da karbon atığı çıkartmaz.
Motoru temiz tutar, karbon ve kurum oluşturmaz, dolayısıyla motorun ömrünü uzatır.Tamir için harcanan parayı ve zamanı azaltır Benzinli araçlardaki gibi S (Kükürt) çıkarmadığı için doğayı kirletmez, çevreci bir sistemdir. Gaz, benzin gibi solvent olmadığı için yağı eritmez ve kalitesini bozmaz
* LPG kurşun ve karbon içermediğinden karbüratördeki aşınma daha az olur.
Kurşun ,kükürt ve aromatikler gibi katkılar içermediğinden çevre dostu bir yakıttır.
* LPG ‘li araçta karbüratör masrafı azalır : LPG yakıtlı motorlardaki karbüratör birkaç hareketi, parça ve kirliliği engelleyecek havalandırmasız basit bir mekanizma olup, karbüratör servisi ve tamiri yok denecek kadar azdır.
* LPG benzine nazaran daha düşük sıcaklıklarda buharlaştığı için ( Benzin +97 F,Gaz -44 F) havayla kolayca karışır. Böylece kurum oluşturmayan tam yanma sağlanır.LPG yüksek termodinamik özelliklere sahip olduğundan daha kolay ve iyi yanma sağlar.
* LPG ateşleme bujisinin ömrünü uzatır : Yanma odalarında yada ateşleme bujilerinde tortu oluşmaz, zira LPG’nin farklı karışımlardaki kuvvetlendiricilere ihtiyacı bulunmamaktadır. Ateşleme bujileri, diğer yakıtlardan özellikle kurşunlu benzin kullanan araç motorlarındaki bujilere nazaran daha uzun ömürlüdür.
* LPG oktan seviyesi benzine nazaran daha yüksektir (%10 daha fazladır). Yüksek oktan numarası motorun yüksek sıkıştırma oranları ile herhangi bir vuruntu olmadan çalışabilmesinde faydalıdır. Böylece bir motordan daha yüksek bir güç, dolayısıyla yakıt ekonomisi sağlanır. Gaz yakıtların standart atmosfer şartları altında tutuşması için gerekli enerjide benzine nazaran daha az olmaktadır.LPG ‘nin oktan sayısı benzinden yüksek olduğundan, motorlarda daha yüksek kompresyon oranı ile kullanılabilir.Sağlıklı yanması sayesinde motor parçalarında sızıntı ve aşınma benzinli motorlara oranla çok daha az olur.
LPG’nin benzine oranla daha yüksek oktan sayısına sahip olması nedeni ile motorlarda sıkıştırma oranını artırarak motor gücünü ve verimini artırmaktadır.
* LPG sistemi komplike olmadığından ve çok sayıda parça içermediğinden sıklıkla bakım gerektirmez.
* LPG ekonomiktir.Benzine göre şehir içi trafiğinde %40-50, uzun yolda % 65 oranında daha ekonomiktir.
* LPG ile çalışan motorlarda yakıt pompası gerekmez : LPG kendinden tazyikli olduğu için, benzinli motorlarda olduğu gibi yakıt pompasına ihtiyaç yoktur. Bu durum tamirat veya değişimden doğacak masrafları da azaltır.
* LPG’li motorların aşınma süresi düşüktür:Yukarıda anlatılan sebeplerden dolayı LPG yakıtlı motorlar yıl içerisinde daha fazla gün ve saatte çalışabilirler.Üretim süresi kaybı,parça ve işçi masraflarından daha az etkilenirler.
****
* LPG ile çalışan motorlarda daha fazla güç kullanımı : LPG yakıtlı motorlar, dizel motorlara göre aynı mesafeler için daha fazla beygir gücü üretirler. LPG atık çıkarmaması, randımanlı ve kaliteli oluşu LPG’nin tasarruflu oluşu etkisini doğurur.
* LPG’yi oluşturan propan (%30) ve bütan’ın (%70) hacimsel oranı nedeni ile benzine oranla motor vuruntu direncini artırır.
* LPG kullanan taşıtların benzin kullanan taşıtlara göre performanslarında çok fazla değişiklik olmaz.(%2-3).Bu durum hacimsel olarak kalorifik değerinin benzine göre düşük olmasından kaynaklanır.İhmal edilebilir.Bu dezavantajına karşılık sahip olduğu %10 oktan fazlalığı sayesinde motor vuruntusunu (detonasyon ) yapmaması önemli bir avantaj oluşturmaktadır.
* LPG ‘de yanma olayı gaz halinde oluşur.LPG bir gaz olduğundan daha homejen ve içinde katkı maddeleri bulunmayan bir karışımdır .
* LPG kuru bir yakıttır.Kurşun veya başka katkı maddeleri içermez.Bu sebeple silindirlerde yağ ve diğer kalıntılar bırakmaz.Kuru bir yakıt oluşu sübapların sertleşmesine sebep olabilmektedir.Bunu bertraf etmek için ise araçlar ilk çalıştırma ve son kapatma anında 3 er dakika benzinle çalıştırılmalıdır ki sübaplar yağlanabilsin.Ya da çok düşük maliyetlerle (10-20 ytl gibi ) ek sübap yağlama sistemi takılabilir.
* LPG ‘de kapalı yakıt sistemi mevcuttur : Tamamen kapalı yakıt sistemi akıtma ve buharlaşma kaybını ortadan kaldırır.
* LPG çevreci bir yakıttır:Özellikle LPG yakıtı kullanan araçların motor yakıtının düşük kirlilik özellikleri kanıtlanmıştır. Amerikan Maden Bürosu yönetiminde gerçekleştirilen araştırmalarda, Yapılan araştırmalar sonucunda LPG kullanılan motorlarda karbon monoksit tesiri benzine göre %50-90 oranında hidrokarbon tesiri ise %38-62 oranında daha düşüktür.LPG ile tahrik edilen araçlarda iyi bir montaj ve uygun bir ayarlama ile benzinli araçlara oranla oldukça düşük egsoz gazı emisyon değerlerine ulaşılması. CO’de %70, HC’de %40 oranında azalma sağlanması (NOX’de %15 artış sağlar.)
* LPG gaz olduğundan hava /gaz karışım oranı uygun olduğundan (hava ile iyi karıştığından) tam olarak yanar.Dolayısıyla yanma verimi yüksektir.Bu da egzostun kötü koku yaymasını engeller.
* LPG dönüşümü yapılmış bir aracın benzin sisteminde hiçbir değişiklik olmaz.Bu sebeple araç hareket halindeyken bile benzinden gaza veya gazdan benzine tek bir düğme vasıtası ile geçilebilir.İstenilmesi durumunda LPG montajı esnasında takılmış olan benzin valfinin kapatılması ile LPG sistemi tamamen devre dışı kalacaktır.
* LPG’de güvenlik : Milyonlarca taşıt ve sabit makina kullanıcılarına LPG yakıtı kullanmaları sağlanmıştır. Bu ülke çapında LPG yakıtının güvenilirliğini kanıtlayıcı bir sonuçtur. Şayet LPG güvenli olmasaydı tüm dünyada sigorta primleri bu yakıtın kullanımını engelleyecek şekilde yasaklayıcı ve sınırlayıcı olurdu.
LÜTFEN!........
Aracınızın gaz ayarını ve müdehaleleri OTOGAZ YETKİLİ SERVİSLERİNDE yaptırınız.
* LPG Temiz Yakıttır : LPG saf olduğundan karter yağını sulandırmaz ve motor yağının değiştirilme süresini uzatır.Motor karterini ya da motorun yanma odalarını kirletmez.LPG pistonların, sekmanların, valflerin ve bujilerin aşınmasından meydana gelecek kurşun, vernik ya da karbon atığı çıkartmaz.
Motoru temiz tutar, karbon ve kurum oluşturmaz, dolayısıyla motorun ömrünü uzatır.Tamir için harcanan parayı ve zamanı azaltır Benzinli araçlardaki gibi S (Kükürt) çıkarmadığı için doğayı kirletmez, çevreci bir sistemdir. Gaz, benzin gibi solvent olmadığı için yağı eritmez ve kalitesini bozmaz
* LPG kurşun ve karbon içermediğinden karbüratördeki aşınma daha az olur.
Kurşun ,kükürt ve aromatikler gibi katkılar içermediğinden çevre dostu bir yakıttır.
* LPG ‘li araçta karbüratör masrafı azalır : LPG yakıtlı motorlardaki karbüratör birkaç hareketi, parça ve kirliliği engelleyecek havalandırmasız basit bir mekanizma olup, karbüratör servisi ve tamiri yok denecek kadar azdır.
* LPG benzine nazaran daha düşük sıcaklıklarda buharlaştığı için ( Benzin +97 F,Gaz -44 F) havayla kolayca karışır. Böylece kurum oluşturmayan tam yanma sağlanır.LPG yüksek termodinamik özelliklere sahip olduğundan daha kolay ve iyi yanma sağlar.
* LPG ateşleme bujisinin ömrünü uzatır : Yanma odalarında yada ateşleme bujilerinde tortu oluşmaz, zira LPG’nin farklı karışımlardaki kuvvetlendiricilere ihtiyacı bulunmamaktadır. Ateşleme bujileri, diğer yakıtlardan özellikle kurşunlu benzin kullanan araç motorlarındaki bujilere nazaran daha uzun ömürlüdür.
* LPG oktan seviyesi benzine nazaran daha yüksektir (%10 daha fazladır). Yüksek oktan numarası motorun yüksek sıkıştırma oranları ile herhangi bir vuruntu olmadan çalışabilmesinde faydalıdır. Böylece bir motordan daha yüksek bir güç, dolayısıyla yakıt ekonomisi sağlanır. Gaz yakıtların standart atmosfer şartları altında tutuşması için gerekli enerjide benzine nazaran daha az olmaktadır.LPG ‘nin oktan sayısı benzinden yüksek olduğundan, motorlarda daha yüksek kompresyon oranı ile kullanılabilir.Sağlıklı yanması sayesinde motor parçalarında sızıntı ve aşınma benzinli motorlara oranla çok daha az olur.
LPG’nin benzine oranla daha yüksek oktan sayısına sahip olması nedeni ile motorlarda sıkıştırma oranını artırarak motor gücünü ve verimini artırmaktadır.
* LPG sistemi komplike olmadığından ve çok sayıda parça içermediğinden sıklıkla bakım gerektirmez.
* LPG ekonomiktir.Benzine göre şehir içi trafiğinde %40-50, uzun yolda % 65 oranında daha ekonomiktir.
* LPG ile çalışan motorlarda yakıt pompası gerekmez : LPG kendinden tazyikli olduğu için, benzinli motorlarda olduğu gibi yakıt pompasına ihtiyaç yoktur. Bu durum tamirat veya değişimden doğacak masrafları da azaltır.
* LPG’li motorların aşınma süresi düşüktür:Yukarıda anlatılan sebeplerden dolayı LPG yakıtlı motorlar yıl içerisinde daha fazla gün ve saatte çalışabilirler.Üretim süresi kaybı,parça ve işçi masraflarından daha az etkilenirler.
****
* LPG ile çalışan motorlarda daha fazla güç kullanımı : LPG yakıtlı motorlar, dizel motorlara göre aynı mesafeler için daha fazla beygir gücü üretirler. LPG atık çıkarmaması, randımanlı ve kaliteli oluşu LPG’nin tasarruflu oluşu etkisini doğurur.
* LPG’yi oluşturan propan (%30) ve bütan’ın (%70) hacimsel oranı nedeni ile benzine oranla motor vuruntu direncini artırır.
* LPG kullanan taşıtların benzin kullanan taşıtlara göre performanslarında çok fazla değişiklik olmaz.(%2-3).Bu durum hacimsel olarak kalorifik değerinin benzine göre düşük olmasından kaynaklanır.İhmal edilebilir.Bu dezavantajına karşılık sahip olduğu %10 oktan fazlalığı sayesinde motor vuruntusunu (detonasyon ) yapmaması önemli bir avantaj oluşturmaktadır.
* LPG ‘de yanma olayı gaz halinde oluşur.LPG bir gaz olduğundan daha homejen ve içinde katkı maddeleri bulunmayan bir karışımdır .
* LPG kuru bir yakıttır.Kurşun veya başka katkı maddeleri içermez.Bu sebeple silindirlerde yağ ve diğer kalıntılar bırakmaz.Kuru bir yakıt oluşu sübapların sertleşmesine sebep olabilmektedir.Bunu bertraf etmek için ise araçlar ilk çalıştırma ve son kapatma anında 3 er dakika benzinle çalıştırılmalıdır ki sübaplar yağlanabilsin.Ya da çok düşük maliyetlerle (10-20 ytl gibi ) ek sübap yağlama sistemi takılabilir.
* LPG ‘de kapalı yakıt sistemi mevcuttur : Tamamen kapalı yakıt sistemi akıtma ve buharlaşma kaybını ortadan kaldırır.
* LPG çevreci bir yakıttır:Özellikle LPG yakıtı kullanan araçların motor yakıtının düşük kirlilik özellikleri kanıtlanmıştır. Amerikan Maden Bürosu yönetiminde gerçekleştirilen araştırmalarda, Yapılan araştırmalar sonucunda LPG kullanılan motorlarda karbon monoksit tesiri benzine göre %50-90 oranında hidrokarbon tesiri ise %38-62 oranında daha düşüktür.LPG ile tahrik edilen araçlarda iyi bir montaj ve uygun bir ayarlama ile benzinli araçlara oranla oldukça düşük egsoz gazı emisyon değerlerine ulaşılması. CO’de %70, HC’de %40 oranında azalma sağlanması (NOX’de %15 artış sağlar.)
* LPG gaz olduğundan hava /gaz karışım oranı uygun olduğundan (hava ile iyi karıştığından) tam olarak yanar.Dolayısıyla yanma verimi yüksektir.Bu da egzostun kötü koku yaymasını engeller.
* LPG dönüşümü yapılmış bir aracın benzin sisteminde hiçbir değişiklik olmaz.Bu sebeple araç hareket halindeyken bile benzinden gaza veya gazdan benzine tek bir düğme vasıtası ile geçilebilir.İstenilmesi durumunda LPG montajı esnasında takılmış olan benzin valfinin kapatılması ile LPG sistemi tamamen devre dışı kalacaktır.
* LPG’de güvenlik : Milyonlarca taşıt ve sabit makina kullanıcılarına LPG yakıtı kullanmaları sağlanmıştır. Bu ülke çapında LPG yakıtının güvenilirliğini kanıtlayıcı bir sonuçtur. Şayet LPG güvenli olmasaydı tüm dünyada sigorta primleri bu yakıtın kullanımını engelleyecek şekilde yasaklayıcı ve sınırlayıcı olurdu.
LÜTFEN!........
Aracınızın gaz ayarını ve müdehaleleri OTOGAZ YETKİLİ SERVİSLERİNDE yaptırınız.
LPG ‘DE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
LPG dönüşüm sistemleri doğru malzeme ve doğru montaj ile kullanıldığında güvenli bir yakıttır.Aracınızda,
güvenli bir çalışmayı sağlamak için aşağıdaki önlemlerin alınması önerilmektedir.
* Gaz kaçağı olduğu hissedildiğinde tüm sigaralar söndürülür; motor , elektrik aksamları, farlar ve diğer ateşleme kaynakları
kapatılmalıdır.
* LPG’nin bulunduğu ortamlarda kesinlikle sigara içilmemelidir.
* LPG’de kaçak kontrolü kesinlikle ateş ile yapılmamalıdır.Çok tehlikelidir.
* Araçlarda ısıtma amaçlı açık alevli ısıtıcılar kesinlikle kullanılmamalıdır.
* OTOGAZ (LPG) tanklarının ömrü imal tarihinden itibaren 10 yıldır.Aracın periyodik bakımı aksatılmamalıdır.
* LPG zehirsiz bir gazdır.Ancak havadan ağır olduğu için dibe çöker ,kaçak devam ettikçe içerdeki havayı
kovacağından burada bulunan canlının boğulmasına neden olur.Sıvı LPG insan derisine temas ettiğinde
ciltte donma yapar.Bu yüzden sıvı LPG ‘ye çıplak deri teması olmamalıdır.LPG sızıntısı ile cildinizi temas ettirmeyin.Soğutucu bir yapıya sahip olan LPG soğuk yanık oluşmasına neden olur.
* LPG dolumu sadece yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır ve “tank fazla alsın ” diye araç sallanmamalıdır.Çünkü
sistem emniyetli olup otomatik kilitlemelidir.
* LPG deposunun %20 si muhtemel sıcaklık farklarından oluşan değişmelerden dolayı boş bırakılmalıdır.
LPG tankı üzerinde bulunan multivalf, tankın %80 doldurulmasını sağlayacak şekilde ayar edilmiştir.Bir tankın +20 derece sıcaklıktaki depo iç basıncı yaklaşık 4,5 atmosferdir.Bu değer LPG tankının test basıncının %10’una tekabül etmektedir.
LPG dolumu sırasında daha fazla yakıt almak amacıyla LPG tankının ileri geri sallanması, multivalf
ayarının bozulmasına neden olacaktır.Bu durumda ise LPG tankına fazla yakıt alınacaktır.Bu ise son derece tehlikeli
bir durumdur. OTOGAZ (LPG) tankının kapasitesinin %80 ‘inden fazlası doldurulmamalıdır
* LPG tankında herhangi bir sebepten dolayı fazla LPG akışı olduğunda (bakır borunun kopması gibi) depoya monte edilen kaçak
akım valfi depo çıkışında LPG akışını otomatik olarak keser.
* Stepne ya da silindir şeklinde imal edilmiş LPG tanklarının maksimum test basınçları 105 bar dır.Benzin tanklarının test basınçları
ise 5 bardır.Tank et kalınlığı ise 3,5-4,5 mm olup kaynak yerleri rontgen filmi ile test edilmiş olup, Avrupa kalite belgesi E-CE-R 67
ve TSE standartlarına uygun imal edilmişlerdir.Benzinli araçlardaki benzin tankları kalınlığı ortalama 1mm kalınlıktadır.Et kalınlıkları
ve test basınçları karşılaştırıldığında LPG ve benzin tankının farkı gayet açık bir şekilde görülmektedir.
* LPG tankı ECR-67R ve TSE 12095 standardına uygun olmalıdır.LPG tankı, pvc kaplı iki adet çelik kuşakla bağlanmalıdır.
LPG tankı ile üzerinde bulunduğu sehpa birbirine temas etmeyecek şekilde izolasyon yapılmalıdır.LPG tankının montajı multivalf üzerinde belirtilen açıda olmalıdır.LPG tankı ile multivalfin nominal çapları birbirine eşit olmalıdır.
* LPG tankı ile bezin tankı arasında yalıtkan bir malzeme yok ise aralarında en az 50 mm mesafe olmalıdır.
* Sızdırmazlık kutusu ve havalandırma hortumları mutlaka monte edilmelidir.Sızdırmazlık kutusu kapağı mutlaka takılmalı, kırık
yada çatlak olmamalıdır. Havalandırma hortumları alt bacaları mutlaka takılmalıdır.Havalandırma hortumları yırtık, kopuk, ekli
olmamalı;içinden kablo vb. şeyler geçirmek amacıyla kesinlikle delinmemeli ve sızdırmazlığı sağlamak için her iki ucuna da metal
kelepçe takılmalıdır.
* LPG dolum ağzı kesinlikle bagaj dışında olmalıdır.
* LPG montajında kullanılan elemanların tamamı E-CE-R 67R ve TSE standardına uygun olmalıdır.
* LPG bakır boruları üzeri pvc kaplı ve minimum 1 mm et kalınlığında olmalıdır.
* LPG bakır boruları kesinlikle araç kabini ve çamurluk içinden geçirilmemelidir.
* LPG bakır boruları ve LPG tankları egzost boru, susturucu ve manifoldlarından en az 15 cm
mesafede olmalıdır.Çok zorunlu durumlarda en az 5 cm yaklaşıldığında en az 1 mm olan yalıtkan malzeme ile yalıtılmalıdır.
* LPG bakır boruları araç altında en az 60 cm aralıklarda kroşelerle tutturulmalıdır.
* Regülatör – gaz ayar vidası – mikser arasına üzeri çelik tel kaplı orijinal LPG hortumları takılmalıdır.
* Motorun ilk çalıştırılması veya stop edilmesi durumunda güçlü bir LPG kokusu duyabilir,
bu normaldir.Ancak arcınız çalışmaya devam ederken meydana gelen LPG kokusu herhangi bir
sızıntıya işarettir.Bu durumda aracınızı bekletmeden yetkili servise götürmeniz gereklidir.
* Aracınızı herhangi bir ateşe yakın bölgeye park etmeyiniz.LPG buharı havadan ağırdır, herhangi
bir kaçak olduğunda LPG en düşük seviyeye yönelecektir.Bu yüzden aracınızı; gaz sızıntısı ihtimalini
düşünerek kanalizasyon, çukur yada buna benzer alanlara park etmeyiniz.
* Eğer aracınızı süre kullanmayacak ve uzun süre garajda tutacaksanız multivalf üzerinde
bulunan LPG yakıt kesme valfini kapatmanız önerilmektedir.
* Aracınızın LPG ile çalıştığını belirten çıkartmaları aracın ön ve arka camına yapıştırınız.
* LPG dönüşümünden sonra mutlaka sızdırmazlık testi yapılmalıdır.
* Ateşleme sıcaklığı 500* C’dir.Ateşleme sıcaklığının yüksek ve yakıt karışım oranının düşük olması
nedeni ile benzine göre LPG kaçağından yangın tehlikesi azdır.
* Uzun süre benzin kullanılmaması nedeniyle benzin hortumları, karbüratör contaları,karbüratör şamandıra
topu ve benzin otomatikleri kuru çalışmadan dolayı deforme olabilir.Bunlar kontrol ettirilmeli arızalı olanlar
değiştirilmelidir.
* LPG’li araçlar yer altı otoparklarına park edilmemelidir.
* Araç günde 2 defa bir süre benzinle çalıştırılarak benzin yakıt sisteminin kuru kalması engellenmelidir.
* Güvenli kullanıldığında benzine nazaran daha emniyetli bir yakıttır. Tehlike anında benzin gibi patlama yapmaz.
* Renksiz ve kokusuz LPG, kolayca hissedilebilmesi için kokulandırılmıştır. Motorun çalıştırılması esnasında güçlü bir LPG
kokusuduyulabilir, bu normaldir.
* Sürekli bir LPG kokusu, herhangi bir sızıntıyı işaret eder. Hemen Otogaz yetkili servislerini haberdar ediniz.
* Aracınızı bıraktığınız yer kapalı bir alan ise; ya mahalde alttan hava sirkülasyonu oluşmasını sağlayın yada mahalde mutlaka yere
yakın bir gaz alarm cihazı bulundurunuz.
* Mutfak tüpüne benzer şekilde aracınızdaki LPG tankının ; nasıl dolduğunu nasıl boşaltıldığını, vanalarının nasıl açılıp
kapatıldığını mutlaka öğreniniz.
* Dönüşüm servislerimizde köpük testi yapılırken mutlaka tatmin olunuz. Gerekirse müdahale ediniz.
* Büyük çaplı kaçaklarda alan boşaltılmalı, herkes en az 200 mt. Uzaklaştırılmalı ve itfaiyeye ve polise haber verilmelidir. Ufak çaplı
kaçaklardan sonra alan mutlaka havalandırılmalıdır.
LPG yüksek derecede yanıcı bir maddedir ve atmosferik koşullara maruz kaldığında hızla patlayıcı hava - hidrokarbon karışımı oluşturur. LPG buharı havadan ağırdır. Yoğunluk farkı ve hava hareketi ile kaynağından uzaklaşarak açık alanlarda düşük kodlu bölgelerde, evlerde ise alt katlarda birikebilir.
LPG sistemlerinde oluşabilecek sıvı sızıntıları büyük hacimlerde yanıcı ve patlayıcı gaz karışımları oluşturabilir (yaklaşık olarak 1 birim hacim LPG (sıvı) 250 birim hacim gaz oluşturur). LPG sıvısı deri veya göz ile temas ettiğinde soğuk yanıkları oluşur. Yüksek konsantrasyonda LPG buharını kısa süreli dahi olsa solumak baygınlığa ve/veya ölüme sebep olabilir. LPG buharının solunması burun ve boğazda tahrişe, başağrısı ve mide bulantısına, kusmaya, baş dönmesine ve bilincin bulanmasına sebep olabilir. Kapalı veya havalandırması iyi olmayan ortamlarda LPG buharı bayılmaya ve boğulmaya sebep olabilir.
LPG Sızıntılarında Alınacak Önlemler
LPG düşük alev alma noktasına sahip olduğundan oluşacak sızıntılar şiddetli yangınlara ve/veya patlamaya sebep olabilir. Eğer tüpten veya tanklardan LPG sızıntısı saptanmışsa derhal tüp veya tank valfını kapatarak sızıntıyı durdurunuz. Bu sırada ortamda yanıcı bir gaz karışımı oluşacağından, kıvılcım çıkartarak yanmayı başlatabilecek eylemlerden kaçınınız. Kıvılcım çıkarabilecek donanımları ortamdan uzaklaştırınız. Elektrik düğmelerini kullanmayınız. Ortamda hava dolaşımını sağlayınız ve derhal ortamda bulunan personeli telaşa ve paniğe meydan vermeden boşaltınız. İtfaiyeye ve eğer mümkünse ilgili firmaya haber veriniz.
Tüplerden sıvı sızması durumunda büyük miktarlarda gaz oluşacağını ve oluşacak gazın havadan ağır olacağını bilerek çok dikkatli davranmalısınız. Kıvılcım oluşturarak yanmayı başlatacak her türlü eylemden kaçınınız. Oluşan gaz yüzey yakınlarında toplanacağından hava akımı ile uzak bölgelere taşınabilir ve buralarda uygun ortam bulduğu takdirde alev alarak yangına ve/veya patlamaya sebep olabilir. Eğer uygun düzenek varsa, su spreyi ile gaz haldeki LPG yi dağıtmaya çalışınız. LPG buharı kapalı yerlerde toplanabileceğinden, lavabo, atık su tesisatı ve kanalizasyon bağlantılarının üzerini kapatınız. Eğer sızıntı oda veya mutfak gibi kapalı alanlarda oluşmuşsa, kapı ve pencereleri açarak hava dolaşımını sağlayınız ve ortamı uzun süre havalandırınız.
Yoğun halde LPG buharı içeren ortamlara kurtarma veya sızıntıyı durdurma amaçları dışında kesinlikle girmeyiniz. Zorunlu hallerde koruyucu giysi ve solunum cihazı kullanılarak eğitilmiş personel kurtarma işlemini gerçekleştirmelidir.
Tüpgaz Kullanımı İle İlgili Öneriler
Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan LPG ülkemizde gövdesi iki veya üç parçanın birbirine kaynaklanması ile elde edilen tüpler içerisinde tüketime sunulmuştur. 2 (kamp tipi), 12 (ev tipi), 24 (ticari) ve 45 (sanayi) kg' lık tüpler TS 55 normlarına uygun olarak imal edilirler.
TS 55 normlarına göre imal edilen tüplerin minimum patlama basıncı 80 bar olmalıdır (dolu bir tüpün iç basıncının 4-5 bar mertebesindedir). Tüpün çelik gövdesinin patlaması için uzun süreli olarak yüksek sıcaklık ile temas etmesi gereklidir.
Günlük konuşma dilinde tüp patlaması olarak bilinen olay, tüpten sızan gazın kapalı bir ortamda alev veya kıvılcım ile karşılaşarak patlamasından ibarettir.
Tüp gaz zehirlenmesi terimi ise iki farklı olayı anlatmak için kullanılır: 1) Havadan ağır olan gazın kapalı yerde birikmesi ile oksijensiz kalmak, 2) kapalı hacimlerde yanma sırasında oksijenin tamamına yakının tüketilmesiyle oksijensiz kalmak ve yetersiz oksijen sebebiyle ortaya çıkan yanma gazların (örneğin karbon monoksit) solunması ile sonu ölümle biten zehirlenmelere maruz kalmak. Buna en güzel örnek şofben kaynaklı zehirlenmelerdir.
LPG tüpü alırken özellikle TS 55 işaretine dikkat ediniz. 1981 yılından sonra imal edilen tüm tüplerde TSE markası bulunmak zorundadır.
LPG tüplerinizi koyduğunuz mekan çok önemlidir. Tüpler doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Tüpler radyatör ve soba gibi ısı üreten cihazlerın yanına konulmamalıdır. LPG kullanan cihazların yanına kolayca tutuşabilecek maddeler koymayınız. Tüpler dik olarak tutulmalı ver hiç bir şekilde kullanım sırasında yana yatırılmamalıdır. Tüpler ocak veya şofben gibi cihazlardan daha alçak bir seviyede tutulmalıdır.
Tüpler kapalı ortamda saklanacak ise tabanda havalandırmayı sağlayacak delikler açılmalıdır. Bodrum gibi hava akımının sağlanamadığı yerlere tüp konulmamalıdır.
Odalarda veya kapalı alanlarda LPG kullanılıyorsa (LPG sobası, ocak gibi) ortamda sürekli temiz hava akımı sağlanmalıdır.
LPG tüpü ile cihaz arasında kullanılan hortum bağlantıları kelepçe ile yapılmalıdır. Hortum eksiz ve yamasız olmalı ve 125 cm uzunluğunu geçmemelidir. Bağlantı hortumu düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Yıpranmış, çatlamış, yumuşamış veya sertleşmiş hortumlar derhal yenisi ile değiştirilmelidir. Bağlantı hortumunun üzerinde imal edildiği tarih yazılıdır. Bu tarih kontrol edilmeli ve hortum 3 yılını doldurmuş ise yenisi ile değiştirilmelidir.
Tüp basıncını kullanım basıncına düşüren regülatörler (dedantör) kullanım emniyeti açısından önemli cihazlardır. Bağlantı hortumunda veya LPG kullanan cihazda oluşabilecek yüksek debili kaçakların önüne geçebilmek için gerektiğinde gaz akışını durduran tipte dedantörler kullanılmalıdır.
Tüp değişikliği ve kullanım sırasında kaçak kontrolü sabunlu su ile yapılmalıdır. Asla kibrit veya çakmak gibi açık alevli nesneler kullanmayınız.
Şofbenler mutlaka bacaya bağlanmalıdır. Kullanıldıkları ortam iyi havalandırılmalı ve 6 m3 den daha büyük hacme sahip olmalıdır.
LPG sobası ile ısıtılan ortamlar belirli aralıklarla havalandırılmalıdır. LPG sobalarını uyku esnasında açık bırakmayınız ve 30 m3 den küçük mekanlarda kullanmayınız.
Piknik tüpleri üzerine geniş tabanlı kaplar koymayınız. Sızdırmazlığı sağlayan ve tüpün üzerine takılan armatürün dibide bulunan contayı belirli aralıklarla kontrol ediniz ve gerekiyorsa değiştiriniz.
İLK YARDIM
* Fazla miktarda LPG solunduğunda oksijen eksikliğine bağlı olarak boğulma tehlikesi ortaya çıkar.
* Cilde teması halinde 1.,2. ve 3. dereceden yanıklar oluşabilir.
Bu durumlarda;
* Kazalı derhal temiz havaya çıkarılır,rahat bir konumda yatırılır ve üzerindeki giysiler çıkarılır.
* Kazalı tamamen hareketsiz olmalı,konuşmamalı ve kesinlikle yürütülmemelidir.
* Deri tazyikli olmayan,ılık ve bol suyla 20 dakika yıkanır.Yaraya kesinlikle hiçbir şey sürülmez.
* Kazalı hemen bir doktora veya hastaneye sevk edilir.
Gözle temas olmuşsa : Gözler bol miktarda soğuk su ile en az 15 dakika yıkanmalıdır. Yıkama sırasında göz iki parmak ile açılmalı ve göz küresinin ve kapağının su ile temas etmesi sağlanmalıdır. Yıkama işleminden sonra hızla en yakın sağlık kuruluşuna ulaşılarak tedavi imkanı gözetilmelidir.
Deri ile temas olmuşsa : Eğer deride soğuktan dolayı yanık oluşmuşsa etkilenmiş alanı ılık su içerisine batırınız ve bekletiniz. Bu sırada acil ilkyardım almak üzere en yakın sağlık kuruluşuna ulaşınız.
Solunum yolu ile temas olmuşsa : Yüksek konsantrasyonlardaki gaz solunduğunda kalpte ritim bozuklukları oluşabilir. Böyle durumlarda LPG ile temas eden kişi acilen temiz havaya çıkartılmalı ve en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır
DİKKAT!.............
Araçtan çıkan egzoz gazlarını uzun süreli solumayınız.
Aracınızı hava sirkülasyonu olmayan depo, garaj vb. gibi yerlere kısa veya uzun süreli bırakmayınız.
Aracınızın gaz ayarını mutlaka yetkili kişilere yaptırınız.
Lütfen gaz kaçaklarını ateşle kontrol etmeyiniz. Gaz kaçağı olduğundan şüphelendiğiniz yerleri sabun köpüğü ile test ediniz.
Gaz kokusu hissederseniz aracınızı durdurunuz, tankın üzerindeki vanayı kapatınız ve yetkili servisimize telefon açınız.
güvenli bir çalışmayı sağlamak için aşağıdaki önlemlerin alınması önerilmektedir.
* Gaz kaçağı olduğu hissedildiğinde tüm sigaralar söndürülür; motor , elektrik aksamları, farlar ve diğer ateşleme kaynakları
kapatılmalıdır.
* LPG’nin bulunduğu ortamlarda kesinlikle sigara içilmemelidir.
* LPG’de kaçak kontrolü kesinlikle ateş ile yapılmamalıdır.Çok tehlikelidir.
* Araçlarda ısıtma amaçlı açık alevli ısıtıcılar kesinlikle kullanılmamalıdır.
* OTOGAZ (LPG) tanklarının ömrü imal tarihinden itibaren 10 yıldır.Aracın periyodik bakımı aksatılmamalıdır.
* LPG zehirsiz bir gazdır.Ancak havadan ağır olduğu için dibe çöker ,kaçak devam ettikçe içerdeki havayı
kovacağından burada bulunan canlının boğulmasına neden olur.Sıvı LPG insan derisine temas ettiğinde
ciltte donma yapar.Bu yüzden sıvı LPG ‘ye çıplak deri teması olmamalıdır.LPG sızıntısı ile cildinizi temas ettirmeyin.Soğutucu bir yapıya sahip olan LPG soğuk yanık oluşmasına neden olur.
* LPG dolumu sadece yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır ve “tank fazla alsın ” diye araç sallanmamalıdır.Çünkü
sistem emniyetli olup otomatik kilitlemelidir.
* LPG deposunun %20 si muhtemel sıcaklık farklarından oluşan değişmelerden dolayı boş bırakılmalıdır.
LPG tankı üzerinde bulunan multivalf, tankın %80 doldurulmasını sağlayacak şekilde ayar edilmiştir.Bir tankın +20 derece sıcaklıktaki depo iç basıncı yaklaşık 4,5 atmosferdir.Bu değer LPG tankının test basıncının %10’una tekabül etmektedir.
LPG dolumu sırasında daha fazla yakıt almak amacıyla LPG tankının ileri geri sallanması, multivalf
ayarının bozulmasına neden olacaktır.Bu durumda ise LPG tankına fazla yakıt alınacaktır.Bu ise son derece tehlikeli
bir durumdur. OTOGAZ (LPG) tankının kapasitesinin %80 ‘inden fazlası doldurulmamalıdır
* LPG tankında herhangi bir sebepten dolayı fazla LPG akışı olduğunda (bakır borunun kopması gibi) depoya monte edilen kaçak
akım valfi depo çıkışında LPG akışını otomatik olarak keser.
* Stepne ya da silindir şeklinde imal edilmiş LPG tanklarının maksimum test basınçları 105 bar dır.Benzin tanklarının test basınçları
ise 5 bardır.Tank et kalınlığı ise 3,5-4,5 mm olup kaynak yerleri rontgen filmi ile test edilmiş olup, Avrupa kalite belgesi E-CE-R 67
ve TSE standartlarına uygun imal edilmişlerdir.Benzinli araçlardaki benzin tankları kalınlığı ortalama 1mm kalınlıktadır.Et kalınlıkları
ve test basınçları karşılaştırıldığında LPG ve benzin tankının farkı gayet açık bir şekilde görülmektedir.
* LPG tankı ECR-67R ve TSE 12095 standardına uygun olmalıdır.LPG tankı, pvc kaplı iki adet çelik kuşakla bağlanmalıdır.
LPG tankı ile üzerinde bulunduğu sehpa birbirine temas etmeyecek şekilde izolasyon yapılmalıdır.LPG tankının montajı multivalf üzerinde belirtilen açıda olmalıdır.LPG tankı ile multivalfin nominal çapları birbirine eşit olmalıdır.
* LPG tankı ile bezin tankı arasında yalıtkan bir malzeme yok ise aralarında en az 50 mm mesafe olmalıdır.
* Sızdırmazlık kutusu ve havalandırma hortumları mutlaka monte edilmelidir.Sızdırmazlık kutusu kapağı mutlaka takılmalı, kırık
yada çatlak olmamalıdır. Havalandırma hortumları alt bacaları mutlaka takılmalıdır.Havalandırma hortumları yırtık, kopuk, ekli
olmamalı;içinden kablo vb. şeyler geçirmek amacıyla kesinlikle delinmemeli ve sızdırmazlığı sağlamak için her iki ucuna da metal
kelepçe takılmalıdır.
* LPG dolum ağzı kesinlikle bagaj dışında olmalıdır.
* LPG montajında kullanılan elemanların tamamı E-CE-R 67R ve TSE standardına uygun olmalıdır.
* LPG bakır boruları üzeri pvc kaplı ve minimum 1 mm et kalınlığında olmalıdır.
* LPG bakır boruları kesinlikle araç kabini ve çamurluk içinden geçirilmemelidir.
* LPG bakır boruları ve LPG tankları egzost boru, susturucu ve manifoldlarından en az 15 cm
mesafede olmalıdır.Çok zorunlu durumlarda en az 5 cm yaklaşıldığında en az 1 mm olan yalıtkan malzeme ile yalıtılmalıdır.
* LPG bakır boruları araç altında en az 60 cm aralıklarda kroşelerle tutturulmalıdır.
* Regülatör – gaz ayar vidası – mikser arasına üzeri çelik tel kaplı orijinal LPG hortumları takılmalıdır.
* Motorun ilk çalıştırılması veya stop edilmesi durumunda güçlü bir LPG kokusu duyabilir,
bu normaldir.Ancak arcınız çalışmaya devam ederken meydana gelen LPG kokusu herhangi bir
sızıntıya işarettir.Bu durumda aracınızı bekletmeden yetkili servise götürmeniz gereklidir.
* Aracınızı herhangi bir ateşe yakın bölgeye park etmeyiniz.LPG buharı havadan ağırdır, herhangi
bir kaçak olduğunda LPG en düşük seviyeye yönelecektir.Bu yüzden aracınızı; gaz sızıntısı ihtimalini
düşünerek kanalizasyon, çukur yada buna benzer alanlara park etmeyiniz.
* Eğer aracınızı süre kullanmayacak ve uzun süre garajda tutacaksanız multivalf üzerinde
bulunan LPG yakıt kesme valfini kapatmanız önerilmektedir.
* Aracınızın LPG ile çalıştığını belirten çıkartmaları aracın ön ve arka camına yapıştırınız.
* LPG dönüşümünden sonra mutlaka sızdırmazlık testi yapılmalıdır.
* Ateşleme sıcaklığı 500* C’dir.Ateşleme sıcaklığının yüksek ve yakıt karışım oranının düşük olması
nedeni ile benzine göre LPG kaçağından yangın tehlikesi azdır.
* Uzun süre benzin kullanılmaması nedeniyle benzin hortumları, karbüratör contaları,karbüratör şamandıra
topu ve benzin otomatikleri kuru çalışmadan dolayı deforme olabilir.Bunlar kontrol ettirilmeli arızalı olanlar
değiştirilmelidir.
* LPG’li araçlar yer altı otoparklarına park edilmemelidir.
* Araç günde 2 defa bir süre benzinle çalıştırılarak benzin yakıt sisteminin kuru kalması engellenmelidir.
* Güvenli kullanıldığında benzine nazaran daha emniyetli bir yakıttır. Tehlike anında benzin gibi patlama yapmaz.
* Renksiz ve kokusuz LPG, kolayca hissedilebilmesi için kokulandırılmıştır. Motorun çalıştırılması esnasında güçlü bir LPG
kokusuduyulabilir, bu normaldir.
* Sürekli bir LPG kokusu, herhangi bir sızıntıyı işaret eder. Hemen Otogaz yetkili servislerini haberdar ediniz.
* Aracınızı bıraktığınız yer kapalı bir alan ise; ya mahalde alttan hava sirkülasyonu oluşmasını sağlayın yada mahalde mutlaka yere
yakın bir gaz alarm cihazı bulundurunuz.
* Mutfak tüpüne benzer şekilde aracınızdaki LPG tankının ; nasıl dolduğunu nasıl boşaltıldığını, vanalarının nasıl açılıp
kapatıldığını mutlaka öğreniniz.
* Dönüşüm servislerimizde köpük testi yapılırken mutlaka tatmin olunuz. Gerekirse müdahale ediniz.
* Büyük çaplı kaçaklarda alan boşaltılmalı, herkes en az 200 mt. Uzaklaştırılmalı ve itfaiyeye ve polise haber verilmelidir. Ufak çaplı
kaçaklardan sonra alan mutlaka havalandırılmalıdır.
LPG yüksek derecede yanıcı bir maddedir ve atmosferik koşullara maruz kaldığında hızla patlayıcı hava - hidrokarbon karışımı oluşturur. LPG buharı havadan ağırdır. Yoğunluk farkı ve hava hareketi ile kaynağından uzaklaşarak açık alanlarda düşük kodlu bölgelerde, evlerde ise alt katlarda birikebilir.
LPG sistemlerinde oluşabilecek sıvı sızıntıları büyük hacimlerde yanıcı ve patlayıcı gaz karışımları oluşturabilir (yaklaşık olarak 1 birim hacim LPG (sıvı) 250 birim hacim gaz oluşturur). LPG sıvısı deri veya göz ile temas ettiğinde soğuk yanıkları oluşur. Yüksek konsantrasyonda LPG buharını kısa süreli dahi olsa solumak baygınlığa ve/veya ölüme sebep olabilir. LPG buharının solunması burun ve boğazda tahrişe, başağrısı ve mide bulantısına, kusmaya, baş dönmesine ve bilincin bulanmasına sebep olabilir. Kapalı veya havalandırması iyi olmayan ortamlarda LPG buharı bayılmaya ve boğulmaya sebep olabilir.
LPG Sızıntılarında Alınacak Önlemler
LPG düşük alev alma noktasına sahip olduğundan oluşacak sızıntılar şiddetli yangınlara ve/veya patlamaya sebep olabilir. Eğer tüpten veya tanklardan LPG sızıntısı saptanmışsa derhal tüp veya tank valfını kapatarak sızıntıyı durdurunuz. Bu sırada ortamda yanıcı bir gaz karışımı oluşacağından, kıvılcım çıkartarak yanmayı başlatabilecek eylemlerden kaçınınız. Kıvılcım çıkarabilecek donanımları ortamdan uzaklaştırınız. Elektrik düğmelerini kullanmayınız. Ortamda hava dolaşımını sağlayınız ve derhal ortamda bulunan personeli telaşa ve paniğe meydan vermeden boşaltınız. İtfaiyeye ve eğer mümkünse ilgili firmaya haber veriniz.
Tüplerden sıvı sızması durumunda büyük miktarlarda gaz oluşacağını ve oluşacak gazın havadan ağır olacağını bilerek çok dikkatli davranmalısınız. Kıvılcım oluşturarak yanmayı başlatacak her türlü eylemden kaçınınız. Oluşan gaz yüzey yakınlarında toplanacağından hava akımı ile uzak bölgelere taşınabilir ve buralarda uygun ortam bulduğu takdirde alev alarak yangına ve/veya patlamaya sebep olabilir. Eğer uygun düzenek varsa, su spreyi ile gaz haldeki LPG yi dağıtmaya çalışınız. LPG buharı kapalı yerlerde toplanabileceğinden, lavabo, atık su tesisatı ve kanalizasyon bağlantılarının üzerini kapatınız. Eğer sızıntı oda veya mutfak gibi kapalı alanlarda oluşmuşsa, kapı ve pencereleri açarak hava dolaşımını sağlayınız ve ortamı uzun süre havalandırınız.
Yoğun halde LPG buharı içeren ortamlara kurtarma veya sızıntıyı durdurma amaçları dışında kesinlikle girmeyiniz. Zorunlu hallerde koruyucu giysi ve solunum cihazı kullanılarak eğitilmiş personel kurtarma işlemini gerçekleştirmelidir.
Tüpgaz Kullanımı İle İlgili Öneriler
Evlerde ve iş yerlerinde kullanılan LPG ülkemizde gövdesi iki veya üç parçanın birbirine kaynaklanması ile elde edilen tüpler içerisinde tüketime sunulmuştur. 2 (kamp tipi), 12 (ev tipi), 24 (ticari) ve 45 (sanayi) kg' lık tüpler TS 55 normlarına uygun olarak imal edilirler.
TS 55 normlarına göre imal edilen tüplerin minimum patlama basıncı 80 bar olmalıdır (dolu bir tüpün iç basıncının 4-5 bar mertebesindedir). Tüpün çelik gövdesinin patlaması için uzun süreli olarak yüksek sıcaklık ile temas etmesi gereklidir.
Günlük konuşma dilinde tüp patlaması olarak bilinen olay, tüpten sızan gazın kapalı bir ortamda alev veya kıvılcım ile karşılaşarak patlamasından ibarettir.
Tüp gaz zehirlenmesi terimi ise iki farklı olayı anlatmak için kullanılır: 1) Havadan ağır olan gazın kapalı yerde birikmesi ile oksijensiz kalmak, 2) kapalı hacimlerde yanma sırasında oksijenin tamamına yakının tüketilmesiyle oksijensiz kalmak ve yetersiz oksijen sebebiyle ortaya çıkan yanma gazların (örneğin karbon monoksit) solunması ile sonu ölümle biten zehirlenmelere maruz kalmak. Buna en güzel örnek şofben kaynaklı zehirlenmelerdir.
LPG tüpü alırken özellikle TS 55 işaretine dikkat ediniz. 1981 yılından sonra imal edilen tüm tüplerde TSE markası bulunmak zorundadır.
LPG tüplerinizi koyduğunuz mekan çok önemlidir. Tüpler doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Tüpler radyatör ve soba gibi ısı üreten cihazlerın yanına konulmamalıdır. LPG kullanan cihazların yanına kolayca tutuşabilecek maddeler koymayınız. Tüpler dik olarak tutulmalı ver hiç bir şekilde kullanım sırasında yana yatırılmamalıdır. Tüpler ocak veya şofben gibi cihazlardan daha alçak bir seviyede tutulmalıdır.
Tüpler kapalı ortamda saklanacak ise tabanda havalandırmayı sağlayacak delikler açılmalıdır. Bodrum gibi hava akımının sağlanamadığı yerlere tüp konulmamalıdır.
Odalarda veya kapalı alanlarda LPG kullanılıyorsa (LPG sobası, ocak gibi) ortamda sürekli temiz hava akımı sağlanmalıdır.
LPG tüpü ile cihaz arasında kullanılan hortum bağlantıları kelepçe ile yapılmalıdır. Hortum eksiz ve yamasız olmalı ve 125 cm uzunluğunu geçmemelidir. Bağlantı hortumu düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Yıpranmış, çatlamış, yumuşamış veya sertleşmiş hortumlar derhal yenisi ile değiştirilmelidir. Bağlantı hortumunun üzerinde imal edildiği tarih yazılıdır. Bu tarih kontrol edilmeli ve hortum 3 yılını doldurmuş ise yenisi ile değiştirilmelidir.
Tüp basıncını kullanım basıncına düşüren regülatörler (dedantör) kullanım emniyeti açısından önemli cihazlardır. Bağlantı hortumunda veya LPG kullanan cihazda oluşabilecek yüksek debili kaçakların önüne geçebilmek için gerektiğinde gaz akışını durduran tipte dedantörler kullanılmalıdır.
Tüp değişikliği ve kullanım sırasında kaçak kontrolü sabunlu su ile yapılmalıdır. Asla kibrit veya çakmak gibi açık alevli nesneler kullanmayınız.
Şofbenler mutlaka bacaya bağlanmalıdır. Kullanıldıkları ortam iyi havalandırılmalı ve 6 m3 den daha büyük hacme sahip olmalıdır.
LPG sobası ile ısıtılan ortamlar belirli aralıklarla havalandırılmalıdır. LPG sobalarını uyku esnasında açık bırakmayınız ve 30 m3 den küçük mekanlarda kullanmayınız.
Piknik tüpleri üzerine geniş tabanlı kaplar koymayınız. Sızdırmazlığı sağlayan ve tüpün üzerine takılan armatürün dibide bulunan contayı belirli aralıklarla kontrol ediniz ve gerekiyorsa değiştiriniz.
İLK YARDIM
* Fazla miktarda LPG solunduğunda oksijen eksikliğine bağlı olarak boğulma tehlikesi ortaya çıkar.
* Cilde teması halinde 1.,2. ve 3. dereceden yanıklar oluşabilir.
Bu durumlarda;
* Kazalı derhal temiz havaya çıkarılır,rahat bir konumda yatırılır ve üzerindeki giysiler çıkarılır.
* Kazalı tamamen hareketsiz olmalı,konuşmamalı ve kesinlikle yürütülmemelidir.
* Deri tazyikli olmayan,ılık ve bol suyla 20 dakika yıkanır.Yaraya kesinlikle hiçbir şey sürülmez.
* Kazalı hemen bir doktora veya hastaneye sevk edilir.
Gözle temas olmuşsa : Gözler bol miktarda soğuk su ile en az 15 dakika yıkanmalıdır. Yıkama sırasında göz iki parmak ile açılmalı ve göz küresinin ve kapağının su ile temas etmesi sağlanmalıdır. Yıkama işleminden sonra hızla en yakın sağlık kuruluşuna ulaşılarak tedavi imkanı gözetilmelidir.
Deri ile temas olmuşsa : Eğer deride soğuktan dolayı yanık oluşmuşsa etkilenmiş alanı ılık su içerisine batırınız ve bekletiniz. Bu sırada acil ilkyardım almak üzere en yakın sağlık kuruluşuna ulaşınız.
Solunum yolu ile temas olmuşsa : Yüksek konsantrasyonlardaki gaz solunduğunda kalpte ritim bozuklukları oluşabilir. Böyle durumlarda LPG ile temas eden kişi acilen temiz havaya çıkartılmalı ve en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır
DİKKAT!.............
Araçtan çıkan egzoz gazlarını uzun süreli solumayınız.
Aracınızı hava sirkülasyonu olmayan depo, garaj vb. gibi yerlere kısa veya uzun süreli bırakmayınız.
Aracınızın gaz ayarını mutlaka yetkili kişilere yaptırınız.
Lütfen gaz kaçaklarını ateşle kontrol etmeyiniz. Gaz kaçağı olduğundan şüphelendiğiniz yerleri sabun köpüğü ile test ediniz.
Gaz kokusu hissederseniz aracınızı durdurunuz, tankın üzerindeki vanayı kapatınız ve yetkili servisimize telefon açınız.
LPG ( OTOGAZ ) NEDİR ?
LPG ( Otogaz ) ; Propan (C3 H8) ve Bütan’ın (C4 H10) belirli oranlarda karışımından oluşan ham petrolden elde edilen İngilizce Liquefied Petroleum Gases (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) kelimelerinin baş harfleri ile ifade edilen , çoğunlukla 3 ve 4 karbonlu (C3 ve C4) hidrokarbonları içeren ve düşük basınçlarda sıvılaşabilen gazları tanımlamakta kullanılan bir terimdir. Basıncı düşürülüp, sıcaklığı artırılarak sıvı halden gaz haline dönüştürülür ve benzine mükemmel bir alternatif yakıt haline gelir.
LPG propan (C3H8) ve bütan (C4H10) gazlarının yanısıra kokulandırma amacıyla düşük miktarda etil merkaptan (etan tiol) veya benzeri kükürtlü bileşikler içerir
Propan ve bütanın fiziksel ve kimyasal özellikleri (Tipik değerler)
birimler
Bütan
Propan
Fiziksel durum
Atmosferik basınçta ve kaynama noktasının üzerinde gaz. Basınç altında sıvı.
Renk
Renksiz
Koku
Kokusuz, fakat anlaşılması için kokulandırıcı eklenmektedir.
Gösterge buhar basıncı
bar
2 (25oC’de)
8.6 (20oC’de)
Buhar yoğunluğu (havaya kıyasla)
2 (15oC’de)
1.5 (15oC’de)
Sıvı yoğunluğu
0.575
0.508
Tutuşma sınırları (havada)
%
1.9 ... 8.5
2.3 ... 9.5
Alevlenme noktası (PMC)
oC
-60.00
-104.00
Kaynama noktası
oC
-2.00
-42.00
Kendi kendine tutuşma
oC
410 ... 550
460 ... 550
Suda çözünürlük
Çözünmez
LPG,benzine oranla doğa dostu bir yakıttır. Kurşunlu ve kurşunsuz, eski ve yeni teknoloji tüm motorlara uyum sağlar.Yanma prosesi sonucu ortaya çıkan HC, CO ve NOX gibi zararlı atık maddeler benzine oranla 10 kat daha azdır.LPG petroldeki en hafif hidrokarbonlardan oluşmaktadır.Normal hava koşullarında gaz ,basınç altında ise sıvı haldedir. Kolay depolama ve taşıma için genellikle sıvı halde tutulur.Petrol kuyularında veya rafineride petrol işlenirken yan ürün olarak elde edilirler.Ayrıca yeraltındaki doğalgaz yataklarından da çıkarılır.Bu gazlar basınç altında 230-267 kat küçülürler.Örneğin 267 metreküplük LPG sıvılaştırıldığında 1 metreküplük bir hacim kaplar.
* LPG renksiz ,kokusuz ve toksik özelliği bulunmayan bir maddedir..Gaz kaçaklarının tespit edilmesi için sonradan kokulandırılmaktadır. Sıvı halde suya benzer
* LPG basınç altında depolanabilir,kalın çelik tank ya da borularla taşınabilir.
* LPG zehirli değildir. Ancak miktarı fazlalaştıkça boğuculuk tehlikesi ortaya çıkar
* LPG yanıcı ve patlayıcı bir gazdır.Üzerindeki basınç kaldırıldığında hava ile hacimsel olarak % 2-9 oranında karıştığında patlayıcı bir gaz haline gelir. .
% 2,4 LPG ve % 97,6 hava karışımı bunun için yeterlidir.
* LPG havadan ağır olduğu için kaçak durumunda su gibi akar ve en derin yerde birikir. .
* Ayrıca kullandığımız sprey kutuları içerisinde itici gaz olarak LPG kullanılmaktadır.
* Düşük sıcaklıkta buharlaşması nedeni ile sıvı gazın insan vücudu ile teması sonucunda ciddi deri yanıkları oluşur.
* Isı arttıkça basıncı artarak kritik bir sıcaklık ve basınçta içinde bulunduğu tankın patlamasına neden olabilir.
* LPG yağ ve boyayı eritebilir.Ayrıca doğal lastiği deforme eder.Bu sebeple motorlu araçlarda standartlara uygun malzemeden yapılmış borular kullanılmalıdır.
* LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı), Bütan ve Propan gazlarının basınç altında sıvılaştırılarak belli oranlarda karışımı ile elde edilen yanıcı bir petrol türevidir.
* Dökmegaz olarak konutlara ve endüstriye pazarlanan LPG ise ticari saflıkta propan içermektedir.
* Gaz yakıtlar hidrojence zengindir ve silindirlere gaz fazında girerler. Bu iki karakteristik temiz bir yanma sağlar.
İlk olarak A.B.D. San Diago Gas-Electric Company tarafından denenen LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) benzine alternatif bir yakıt olarak kullanılmaya başlanmış ve tüm dünyada kullanımı çok hızlı bir şekilde yayılmıştır.1975 yılında Rusya da LPG ile çalışan ilk araç piyasaya çıkarılmıştır.Halen A.B.D ve Avrupa ülkelerinde kullanımı teşvik edilen ve benzinin alternatifi bir yakıttır.Başta A.B.D , HOLLANDA, İTALYA,JAPONYA,FRANSA,BELÇİKA olmak üzere birçok gelişmiş ülkede milyonlarca araç LPG OTOGAZ sistemine sahiptir
Ülkemizde bu karışı m % 30 Propan % 70 Bütan’dır. Gaz yakıtların Oktan sayısı daha fazladır. Yüksek Oktan numarası, motorun yüksek sıkıştırma oranları ile herhangi bir vuruntu olmadan çalışabilmesinden faydalıdır. Böylece bir motordan daha yüksek bir güç, dolayısıyla yakıt ekonomisi sağlanır.
Buhar ya da gaz halinde LPG doğal gaza benzemektedir. Gaz yakıtların standart atmosfer şartları altında tutuşması için gerekli enerjide benzine nazaran daha az olmaktadır.
Dünyada 1940’lı yıllarda otomobillerde kullanılmaya başlanan LPG 30’u aşkın ülkede 4 milyondan fazla araç sahibi tarafından tercih edilmekte ve bu ülkelerde 22.000’den fazla dolum istasyonu hizmet vermektedir. Sadece İtalya’daki LPG’li araç sayısı 1 milyonun üzerindedir. Avrupa’da Mercedes ve BMW gibi son model çok lüks arabalarda bile artık gaz sistemi fabrika çıkışı takılmaktadır.Ayrıca Belçika da bir türk vatandaşımız tarafından Ferrari sine takılan LPG sistemi Belçika Basınını epeyce meşgul etmiştir (2005 yılı) LPG’li otomobil kullanımı 1995 yılında Sanayi Bakanlığı tarafından belirlenen yönetmeliklere uymak şartıyla serbest bırakılmıştır.
DİZEL BENZİN LPG
__________ _________ _____
Hava Yakıt Bileşim Kalitesi Çok zayıf Zayıf İyi
Oktan Değerlendirilmesi N/A 90 100
CO yayılması Orta Yüksek Orta
HC Yüksek Yüksek Orta
NOX Yüksek Yüksek Orta
Hava Yakıt Oranı 14.5/1 14.7/1 15.1/1
LPG VE ÇEVRE
Özellikle LAMBDA KONTROL ÜNİTELERİ (LOVATO LOV U2,
STEFANELLI TELGAS 5000 SIMOLEX cihazı CEE (Avrupa Standardı) nın koymuş olduğu normlara uygun cihaz sayesinde bu emisyonlar en asgari düzeye indirilmiştir. LPG çevre sağlığı açısından düşünüldüğünde benzine göre hidrokarbon oranında % 55,karbondioksit oranında ise % 95’lik bir azalma sağlar.
LPG’nin çevreye zararlı yakıt haline gelmesinin sebeplerine bakarsak;
1- Hatalı ve eksik malzeme kullanımı
2- Eksik veya yanlış bakım yapılması.
3- Montajın ehliyetsiz kişilerce yapılması.
4- Düşük maliyet nedeniyle hava yakıt ayarını yaptırmamak veya zengin karışım ayarında kullanmak durumları söz konusudur.
LPG SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR
Otogaz (LPG) istasyonlarından sıvı haldeki LPG, dolum ağızları vasıtasıyla aracın bagajındaki LPG tanklarına doldurulurlar(+20 derecede depo iç basıncı 4,5 atmosferdir).LPG tankı üzerindeki şamandra vasıtasıyla bakır borulardan aracın motor bölümündeki gaz valfine ve oradan da basınç düşürücü (buharlaştırıcı) beyne iletilir.Buharlaştırıcı tarafından sıvı halden gaz haline çevrilen (0.5-0.6 bar) LPG buradan mikser vasıtasıyla aracın karbüratör kısmına aktarılır ve burada yanma gerçekleşerek araç hareket eder.
LPG propan (C3H8) ve bütan (C4H10) gazlarının yanısıra kokulandırma amacıyla düşük miktarda etil merkaptan (etan tiol) veya benzeri kükürtlü bileşikler içerir
Propan ve bütanın fiziksel ve kimyasal özellikleri (Tipik değerler)
birimler
Bütan
Propan
Fiziksel durum
Atmosferik basınçta ve kaynama noktasının üzerinde gaz. Basınç altında sıvı.
Renk
Renksiz
Koku
Kokusuz, fakat anlaşılması için kokulandırıcı eklenmektedir.
Gösterge buhar basıncı
bar
2 (25oC’de)
8.6 (20oC’de)
Buhar yoğunluğu (havaya kıyasla)
2 (15oC’de)
1.5 (15oC’de)
Sıvı yoğunluğu
0.575
0.508
Tutuşma sınırları (havada)
%
1.9 ... 8.5
2.3 ... 9.5
Alevlenme noktası (PMC)
oC
-60.00
-104.00
Kaynama noktası
oC
-2.00
-42.00
Kendi kendine tutuşma
oC
410 ... 550
460 ... 550
Suda çözünürlük
Çözünmez
LPG,benzine oranla doğa dostu bir yakıttır. Kurşunlu ve kurşunsuz, eski ve yeni teknoloji tüm motorlara uyum sağlar.Yanma prosesi sonucu ortaya çıkan HC, CO ve NOX gibi zararlı atık maddeler benzine oranla 10 kat daha azdır.LPG petroldeki en hafif hidrokarbonlardan oluşmaktadır.Normal hava koşullarında gaz ,basınç altında ise sıvı haldedir. Kolay depolama ve taşıma için genellikle sıvı halde tutulur.Petrol kuyularında veya rafineride petrol işlenirken yan ürün olarak elde edilirler.Ayrıca yeraltındaki doğalgaz yataklarından da çıkarılır.Bu gazlar basınç altında 230-267 kat küçülürler.Örneğin 267 metreküplük LPG sıvılaştırıldığında 1 metreküplük bir hacim kaplar.
* LPG renksiz ,kokusuz ve toksik özelliği bulunmayan bir maddedir..Gaz kaçaklarının tespit edilmesi için sonradan kokulandırılmaktadır. Sıvı halde suya benzer
* LPG basınç altında depolanabilir,kalın çelik tank ya da borularla taşınabilir.
* LPG zehirli değildir. Ancak miktarı fazlalaştıkça boğuculuk tehlikesi ortaya çıkar
* LPG yanıcı ve patlayıcı bir gazdır.Üzerindeki basınç kaldırıldığında hava ile hacimsel olarak % 2-9 oranında karıştığında patlayıcı bir gaz haline gelir. .
% 2,4 LPG ve % 97,6 hava karışımı bunun için yeterlidir.
* LPG havadan ağır olduğu için kaçak durumunda su gibi akar ve en derin yerde birikir. .
* Ayrıca kullandığımız sprey kutuları içerisinde itici gaz olarak LPG kullanılmaktadır.
* Düşük sıcaklıkta buharlaşması nedeni ile sıvı gazın insan vücudu ile teması sonucunda ciddi deri yanıkları oluşur.
* Isı arttıkça basıncı artarak kritik bir sıcaklık ve basınçta içinde bulunduğu tankın patlamasına neden olabilir.
* LPG yağ ve boyayı eritebilir.Ayrıca doğal lastiği deforme eder.Bu sebeple motorlu araçlarda standartlara uygun malzemeden yapılmış borular kullanılmalıdır.
* LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı), Bütan ve Propan gazlarının basınç altında sıvılaştırılarak belli oranlarda karışımı ile elde edilen yanıcı bir petrol türevidir.
* Dökmegaz olarak konutlara ve endüstriye pazarlanan LPG ise ticari saflıkta propan içermektedir.
* Gaz yakıtlar hidrojence zengindir ve silindirlere gaz fazında girerler. Bu iki karakteristik temiz bir yanma sağlar.
İlk olarak A.B.D. San Diago Gas-Electric Company tarafından denenen LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) benzine alternatif bir yakıt olarak kullanılmaya başlanmış ve tüm dünyada kullanımı çok hızlı bir şekilde yayılmıştır.1975 yılında Rusya da LPG ile çalışan ilk araç piyasaya çıkarılmıştır.Halen A.B.D ve Avrupa ülkelerinde kullanımı teşvik edilen ve benzinin alternatifi bir yakıttır.Başta A.B.D , HOLLANDA, İTALYA,JAPONYA,FRANSA,BELÇİKA olmak üzere birçok gelişmiş ülkede milyonlarca araç LPG OTOGAZ sistemine sahiptir
Ülkemizde bu karışı m % 30 Propan % 70 Bütan’dır. Gaz yakıtların Oktan sayısı daha fazladır. Yüksek Oktan numarası, motorun yüksek sıkıştırma oranları ile herhangi bir vuruntu olmadan çalışabilmesinden faydalıdır. Böylece bir motordan daha yüksek bir güç, dolayısıyla yakıt ekonomisi sağlanır.
Buhar ya da gaz halinde LPG doğal gaza benzemektedir. Gaz yakıtların standart atmosfer şartları altında tutuşması için gerekli enerjide benzine nazaran daha az olmaktadır.
Dünyada 1940’lı yıllarda otomobillerde kullanılmaya başlanan LPG 30’u aşkın ülkede 4 milyondan fazla araç sahibi tarafından tercih edilmekte ve bu ülkelerde 22.000’den fazla dolum istasyonu hizmet vermektedir. Sadece İtalya’daki LPG’li araç sayısı 1 milyonun üzerindedir. Avrupa’da Mercedes ve BMW gibi son model çok lüks arabalarda bile artık gaz sistemi fabrika çıkışı takılmaktadır.Ayrıca Belçika da bir türk vatandaşımız tarafından Ferrari sine takılan LPG sistemi Belçika Basınını epeyce meşgul etmiştir (2005 yılı) LPG’li otomobil kullanımı 1995 yılında Sanayi Bakanlığı tarafından belirlenen yönetmeliklere uymak şartıyla serbest bırakılmıştır.
DİZEL BENZİN LPG
__________ _________ _____
Hava Yakıt Bileşim Kalitesi Çok zayıf Zayıf İyi
Oktan Değerlendirilmesi N/A 90 100
CO yayılması Orta Yüksek Orta
HC Yüksek Yüksek Orta
NOX Yüksek Yüksek Orta
Hava Yakıt Oranı 14.5/1 14.7/1 15.1/1
LPG VE ÇEVRE
Özellikle LAMBDA KONTROL ÜNİTELERİ (LOVATO LOV U2,
STEFANELLI TELGAS 5000 SIMOLEX cihazı CEE (Avrupa Standardı) nın koymuş olduğu normlara uygun cihaz sayesinde bu emisyonlar en asgari düzeye indirilmiştir. LPG çevre sağlığı açısından düşünüldüğünde benzine göre hidrokarbon oranında % 55,karbondioksit oranında ise % 95’lik bir azalma sağlar.
LPG’nin çevreye zararlı yakıt haline gelmesinin sebeplerine bakarsak;
1- Hatalı ve eksik malzeme kullanımı
2- Eksik veya yanlış bakım yapılması.
3- Montajın ehliyetsiz kişilerce yapılması.
4- Düşük maliyet nedeniyle hava yakıt ayarını yaptırmamak veya zengin karışım ayarında kullanmak durumları söz konusudur.
LPG SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR
Otogaz (LPG) istasyonlarından sıvı haldeki LPG, dolum ağızları vasıtasıyla aracın bagajındaki LPG tanklarına doldurulurlar(+20 derecede depo iç basıncı 4,5 atmosferdir).LPG tankı üzerindeki şamandra vasıtasıyla bakır borulardan aracın motor bölümündeki gaz valfine ve oradan da basınç düşürücü (buharlaştırıcı) beyne iletilir.Buharlaştırıcı tarafından sıvı halden gaz haline çevrilen (0.5-0.6 bar) LPG buradan mikser vasıtasıyla aracın karbüratör kısmına aktarılır ve burada yanma gerçekleşerek araç hareket eder.
SIRALI SİSTEM (S.G.I)
SIRALI SİSTEM (S.G.I)
3.NESİL LPG DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ
Günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan bu sistemler ,üçüncü nesil sıvı LPG püskürtmeli sistemlerdir.Plastik manifoldlu araçların artmasıyla üçüncü nesil sistemler de çoğalmaktadır.
3. nesil LPG DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ , sıralı LPG enjeksiyon kontrollü sistemlerdir. (Enjeksiyonlu taşıtlar için elektronik LPG sistemi) Sistem kontrol sinyallerinin çoğunu doğrudan doğruya ECU'dan almaktadır. Bu ise, üreticinin ayarlarını sisteme uygulama olanağı sağlamaktadır. Sonuç, daha az LPG kaybı, daha düşük emisyonlar ve daha kısa kalkınma periyodu demektir. Özetle, 1. ve 2. kuşak sistemler teknolojisi biraz daha eski, 3. kuşak sistemler ise teknolojisi daha yeni taşıtlar için tercih edilmesi uygun olan sistemlerdir
SIRALI SİSTEM (S.G.I- SEQUENTIAL GAS INJECTION) NEDİR?
Adından da anlaşılacağı gibi “sırayı takip eden sistem” anlamına gelir.Bunun açılımı şudur:Enjeksiyonlu araçlarda yakıt sistemini kontrol eden bir elektronik kontrol ünitesi (ECU-beyin) mevcuttur.Aracın yakıt verileri bu ECU ‘den alınarak , bu beyinden gelen sinyallere göre silindirlerdeki yanma düzenlenir.ECU bunu da enjektörlerin ne zaman ve ne aralıklarla açılıp kapanacağının sinyallerini vererek yapar.
1996 yılından önce üretilen enjeksiyonlu araçlarda ,enjektörlerin hepsi
birden açılarak yakıt püskürtmesi yapmakta idi. Bu durum araçta yakıt sarfiyatını
arttırmakta idi. Günümüzde enjektörler ihtiyaç oranında ECU den aldığı sinyaller doğrultusunda tek tek açarak yanma hücresini doldurur ve tam yanmayı sağlar .1996 yılından sonra üretilen enjeksiyonlu araçlarda ise enjektörler sıra ile açılarak işlevini yerine getirmeye başlamıştır..Bu sisteme de “Sıralı Sistem “ yani İngilizce tabiri ile SEQUENTIAL GAS INJECTION sistemi denilmiştir.
SGI yani sıralı sistem aracınıza monte edildikten sonra aracın orijinal benzindeki verileri bilgisayar vasıtasıyla kalibre edilerek gaz enjeksiyon elektronik kontrol ünitesine yüklenir. Bu veriler gazın çalışma prensipleri dikkate alınarak sonradan monte edilen gaz enjektörleri üzerinden direkt olarak yanma hücresine gönderilir.Araca monte edilen Sıralı Sistem araçta performans kaybına neden olmaz.
Sıralı sistemde gaz ECU sü aracın kendi ECU sünden bilgi alarak kendini kalibre eder. Bağladığımız gaz ECU sü sayesinde aracın çalışma verileri bir bilgisayara aktarılır.
Sistemde araç üzerinde bulunan benzin enjektörlerinin hemen yanına gaz enjektörleri monte edilir. Araç üzerinde var olan ECU (Elektronik Kontrol Ünitesi) sünün çıkış verilerini alabilmek için araca yeni bir gaz ECU’sü bağlanır. Bağladığımız gaz ECU’sü sayesinde aracın çalışma verileri bir bilgisayara aktarılır. Daha sonra sistemi devreye sokabilmek için bir kalibrasyon yapılır.Bu kalibrasyon neticesinde aracın gazla çalışır duruma gelmesi sağlanır.Bu sayede aracın rölanti modunda ayarları yani enjektörlerin açma kapama milisaniyeleri düzenlenerek silindirlerdeki tam yanma sağlanır.Daha sonra yol kalibrasyonu yani araç 2000, 3000, 4000 devirlerdeki yanma oranları ayarlanarak monte edilen sistemin adaptasyonu sağlanmış olur. Sıralı gaz enjeksiyon sistemleri (S.G.I ) tüm enjeksiyonlu araçlara monte edilir.
LOVATO sıralı sistem montajında kullanılan parçalar şu şekildedir:
Tank
Şamandra
Güvenlik bobin vanası
Buharlaştırıcı
Enjektör bağlantı aparatı
Beyin (ecu)
Gaz sıcaklık ve basınç sensörü
Sistem kabloları
Emilatör
Anahtar
Sensör okuyucu
Hortumlar
Sequential (sıralı) sistemlerde monte edilen MAP yani basınçölçer sayesinde aracın gazı bitince veya basınç düştüğünde (gaz kaçağı vb.) otomatik olarak araç benzine geçer.İlk çalışma esnasında sistem montaj esnasında takılmış olan ısı sensörlerinden ısıyı algılaması ile otomatik olarak gaza geçiş yapar.
Örneğin aracınızı sabah çalıştırdınız, yola çıktınız 400-500 metre gittikten sonra araç 28 °C ısıya ulaştığı anda ısı sensörü aracılığı ile ısıyı algılar ve otomatik olarak gaza geçiş yapar. Aracınız ile ulaşmak istediğiniz yere ulaştınız stop ettiniz aracı tekrar çalıştırdığınız da aracınız yine benzin ile çalışır. Motorunuzdaki ısıyı algılayana kadar (ısı sensörleri sayesinde) 15-20 saniyede araç benzinle çalışır, algıladığı anda haza geçer.
SİSTEMİN AVANTAJLARI
· LPG de çalışmayı benzinle çalışmadan ayırt edemezsiniz.Performansı çok iyidir.
· En az %40-50 yakıt tasarrufu sağlar.
· Araç direkt olarak benzinde çalışır ve 28 derece ısıdan sonra otomatik olarak gaza geçiş yapar.
· Aracınızdaki patlatma problemi ortadan kalkar.
· Sıralı sistemlerdeki kontrol ünitesi aracın kontrol ünitesinden bağımsız olduğu için araçtaki kontrol ünitesine zarar vermez.(hata kodları oluşmaz)
· El ile benzine anında geçiş mümkündür.
· Bu sistemde mikser kullanılmadığı için mikserden doğacak hatalar da bertraf edilmektedir
· Araçra patlatma olayları tamemen ortadan kalkar
· LPG sisteminin avantajları kısmında yazılı olan maddeler bu sistem için de aynen geçerlidir.
Enjeksiyonlu araç plastik manifoldlu ise Sıralı Sistem takılması gerekmektedir.Tüm çok nokta enjeksiyonlu araçlara Sıralı Sistem tavsiye edilir.Çünkü sıralı sistemlerde patlatma problemi ortadan kaldırılmıştır.Dikkat etmeniz gereken bu işi profesyonelce monte edenlere aracınızı teslim etmektir.Ancak ne yazık ki 15 milyonluk istanbulda bu sistemi monte edebilecek profesyonel usta 5-6 yı geçmemektedir.Araç sahibinin buna dikkat etmesini tavsiye ederiz .
Plastik manifoldlu araçlara takılan Sıralı Sistem adı verilen SGI Sistemi profesyonel olarak montaj yapılmaktadır.Sıralı sistem uygulaması olarak BRC SEQUENT 24 VE LOVATO ‘nun FAST SİSTEMİ Otogaz Kitleri montajlarımız arasındadır.
Gaz montajı yaptıracak enjeksiyonlu araç sahiplerinin bunu göz önünde bulundurarak montaj yaptırmaları uygun olacaktır.Şayet araç plastik manifoldlu değil ise, sıralı sistem taktırmak şart değildir.Gaz Montajı (gaz dönüşümü) yaptırırken buna dikkat edilmesi gerekmektedir.
SGI sistem ve diğer normal sistem montajlarından sonra araçlar projelendirilmekte ve kontroller yapılarak LPG PROJESİ (Otogaz projesi-Teknik Belge)) araç sahibine verilmektedir.LPG Montajı ve buna bağlı Gaz Projeleri konusunda çok geniş bir alanda faaliyet göstermekteyiz.
Sürekli benzine para akıtmaktan yorulduysanız
Lpg montajından sonra başınız ağrımasını istemiyorsanız
Benzinden farksız performansı yakalamak istiyorsanız.
Ve gönlünüzce heryeri doyasıya gezmek istiyorsanız
Bizi arayın 0 212 664 47 89.
Göreceksiniz aracınızı hiç bu kadar sevmediğinizin farkına varacaksınız
Sıralı sistemlerede enjektörlerinin arıza yapmaması için filtrelerinin 20.000 km değişimi şarttır.
GELİN LPG UYGULAMASININ SANATA NASIL DÖNÜŞTÜĞÜNÜ GÖZLEMLEYİN SONRA KARAR VERİN.
3.NESİL LPG DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ
Günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan bu sistemler ,üçüncü nesil sıvı LPG püskürtmeli sistemlerdir.Plastik manifoldlu araçların artmasıyla üçüncü nesil sistemler de çoğalmaktadır.
3. nesil LPG DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİ , sıralı LPG enjeksiyon kontrollü sistemlerdir. (Enjeksiyonlu taşıtlar için elektronik LPG sistemi) Sistem kontrol sinyallerinin çoğunu doğrudan doğruya ECU'dan almaktadır. Bu ise, üreticinin ayarlarını sisteme uygulama olanağı sağlamaktadır. Sonuç, daha az LPG kaybı, daha düşük emisyonlar ve daha kısa kalkınma periyodu demektir. Özetle, 1. ve 2. kuşak sistemler teknolojisi biraz daha eski, 3. kuşak sistemler ise teknolojisi daha yeni taşıtlar için tercih edilmesi uygun olan sistemlerdir
SIRALI SİSTEM (S.G.I- SEQUENTIAL GAS INJECTION) NEDİR?
Adından da anlaşılacağı gibi “sırayı takip eden sistem” anlamına gelir.Bunun açılımı şudur:Enjeksiyonlu araçlarda yakıt sistemini kontrol eden bir elektronik kontrol ünitesi (ECU-beyin) mevcuttur.Aracın yakıt verileri bu ECU ‘den alınarak , bu beyinden gelen sinyallere göre silindirlerdeki yanma düzenlenir.ECU bunu da enjektörlerin ne zaman ve ne aralıklarla açılıp kapanacağının sinyallerini vererek yapar.
1996 yılından önce üretilen enjeksiyonlu araçlarda ,enjektörlerin hepsi
birden açılarak yakıt püskürtmesi yapmakta idi. Bu durum araçta yakıt sarfiyatını
arttırmakta idi. Günümüzde enjektörler ihtiyaç oranında ECU den aldığı sinyaller doğrultusunda tek tek açarak yanma hücresini doldurur ve tam yanmayı sağlar .1996 yılından sonra üretilen enjeksiyonlu araçlarda ise enjektörler sıra ile açılarak işlevini yerine getirmeye başlamıştır..Bu sisteme de “Sıralı Sistem “ yani İngilizce tabiri ile SEQUENTIAL GAS INJECTION sistemi denilmiştir.
SGI yani sıralı sistem aracınıza monte edildikten sonra aracın orijinal benzindeki verileri bilgisayar vasıtasıyla kalibre edilerek gaz enjeksiyon elektronik kontrol ünitesine yüklenir. Bu veriler gazın çalışma prensipleri dikkate alınarak sonradan monte edilen gaz enjektörleri üzerinden direkt olarak yanma hücresine gönderilir.Araca monte edilen Sıralı Sistem araçta performans kaybına neden olmaz.
Sıralı sistemde gaz ECU sü aracın kendi ECU sünden bilgi alarak kendini kalibre eder. Bağladığımız gaz ECU sü sayesinde aracın çalışma verileri bir bilgisayara aktarılır.
Sistemde araç üzerinde bulunan benzin enjektörlerinin hemen yanına gaz enjektörleri monte edilir. Araç üzerinde var olan ECU (Elektronik Kontrol Ünitesi) sünün çıkış verilerini alabilmek için araca yeni bir gaz ECU’sü bağlanır. Bağladığımız gaz ECU’sü sayesinde aracın çalışma verileri bir bilgisayara aktarılır. Daha sonra sistemi devreye sokabilmek için bir kalibrasyon yapılır.Bu kalibrasyon neticesinde aracın gazla çalışır duruma gelmesi sağlanır.Bu sayede aracın rölanti modunda ayarları yani enjektörlerin açma kapama milisaniyeleri düzenlenerek silindirlerdeki tam yanma sağlanır.Daha sonra yol kalibrasyonu yani araç 2000, 3000, 4000 devirlerdeki yanma oranları ayarlanarak monte edilen sistemin adaptasyonu sağlanmış olur. Sıralı gaz enjeksiyon sistemleri (S.G.I ) tüm enjeksiyonlu araçlara monte edilir.
LOVATO sıralı sistem montajında kullanılan parçalar şu şekildedir:
Tank
Şamandra
Güvenlik bobin vanası
Buharlaştırıcı
Enjektör bağlantı aparatı
Beyin (ecu)
Gaz sıcaklık ve basınç sensörü
Sistem kabloları
Emilatör
Anahtar
Sensör okuyucu
Hortumlar
Sequential (sıralı) sistemlerde monte edilen MAP yani basınçölçer sayesinde aracın gazı bitince veya basınç düştüğünde (gaz kaçağı vb.) otomatik olarak araç benzine geçer.İlk çalışma esnasında sistem montaj esnasında takılmış olan ısı sensörlerinden ısıyı algılaması ile otomatik olarak gaza geçiş yapar.
Örneğin aracınızı sabah çalıştırdınız, yola çıktınız 400-500 metre gittikten sonra araç 28 °C ısıya ulaştığı anda ısı sensörü aracılığı ile ısıyı algılar ve otomatik olarak gaza geçiş yapar. Aracınız ile ulaşmak istediğiniz yere ulaştınız stop ettiniz aracı tekrar çalıştırdığınız da aracınız yine benzin ile çalışır. Motorunuzdaki ısıyı algılayana kadar (ısı sensörleri sayesinde) 15-20 saniyede araç benzinle çalışır, algıladığı anda haza geçer.
SİSTEMİN AVANTAJLARI
· LPG de çalışmayı benzinle çalışmadan ayırt edemezsiniz.Performansı çok iyidir.
· En az %40-50 yakıt tasarrufu sağlar.
· Araç direkt olarak benzinde çalışır ve 28 derece ısıdan sonra otomatik olarak gaza geçiş yapar.
· Aracınızdaki patlatma problemi ortadan kalkar.
· Sıralı sistemlerdeki kontrol ünitesi aracın kontrol ünitesinden bağımsız olduğu için araçtaki kontrol ünitesine zarar vermez.(hata kodları oluşmaz)
· El ile benzine anında geçiş mümkündür.
· Bu sistemde mikser kullanılmadığı için mikserden doğacak hatalar da bertraf edilmektedir
· Araçra patlatma olayları tamemen ortadan kalkar
· LPG sisteminin avantajları kısmında yazılı olan maddeler bu sistem için de aynen geçerlidir.
Enjeksiyonlu araç plastik manifoldlu ise Sıralı Sistem takılması gerekmektedir.Tüm çok nokta enjeksiyonlu araçlara Sıralı Sistem tavsiye edilir.Çünkü sıralı sistemlerde patlatma problemi ortadan kaldırılmıştır.Dikkat etmeniz gereken bu işi profesyonelce monte edenlere aracınızı teslim etmektir.Ancak ne yazık ki 15 milyonluk istanbulda bu sistemi monte edebilecek profesyonel usta 5-6 yı geçmemektedir.Araç sahibinin buna dikkat etmesini tavsiye ederiz .
Plastik manifoldlu araçlara takılan Sıralı Sistem adı verilen SGI Sistemi profesyonel olarak montaj yapılmaktadır.Sıralı sistem uygulaması olarak BRC SEQUENT 24 VE LOVATO ‘nun FAST SİSTEMİ Otogaz Kitleri montajlarımız arasındadır.
Gaz montajı yaptıracak enjeksiyonlu araç sahiplerinin bunu göz önünde bulundurarak montaj yaptırmaları uygun olacaktır.Şayet araç plastik manifoldlu değil ise, sıralı sistem taktırmak şart değildir.Gaz Montajı (gaz dönüşümü) yaptırırken buna dikkat edilmesi gerekmektedir.
SGI sistem ve diğer normal sistem montajlarından sonra araçlar projelendirilmekte ve kontroller yapılarak LPG PROJESİ (Otogaz projesi-Teknik Belge)) araç sahibine verilmektedir.LPG Montajı ve buna bağlı Gaz Projeleri konusunda çok geniş bir alanda faaliyet göstermekteyiz.
Sürekli benzine para akıtmaktan yorulduysanız
Lpg montajından sonra başınız ağrımasını istemiyorsanız
Benzinden farksız performansı yakalamak istiyorsanız.
Ve gönlünüzce heryeri doyasıya gezmek istiyorsanız
Bizi arayın 0 212 664 47 89.
Göreceksiniz aracınızı hiç bu kadar sevmediğinizin farkına varacaksınız
Sıralı sistemlerede enjektörlerinin arıza yapmaması için filtrelerinin 20.000 km değişimi şarttır.
GELİN LPG UYGULAMASININ SANATA NASIL DÖNÜŞTÜĞÜNÜ GÖZLEMLEYİN SONRA KARAR VERİN.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)